موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13203
پاکستان خطر تجزيه را جدي گرفت، ايران متوجه خطر جنگ آبي نيست!

با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان ذيل توافق دوحه، شاهد تقويت گروه تحريک طالبان پاکستان توسط حکومت خودخوانده طالبان بوديم، به گونه‌اي که گزارشگران سازمان ملل در خصوص نفوذ تحريک طالبان در بخش بلوچ نشين ايالت بلوچستان پاکستان و افزايش تحرکات امنيتي حول خط ديورند گزارش دادند.با تشديد تحرکات نظامي گروه موسوم به تحريک طالبان پاکستان(TTP)، حمله به اماکن نظامي پليس و ارتش پاکستان و کشتار در ايالت خيبر پختونخواه در سايه حمايت طالبان افغانستان، برخي از تحليلگران معتقد بودند اين تحرکات TTP يا منجر به تجزيه پاکستان خواهد شد يا سازمان اطلاعات پاکستان موسوم به ISI شرايط سقوط طالبان افغانستان را فراهم خواهد کرد.حمله هوايي ارتش پاکستان به کابل و کشته شدن احتمالي نورولي محسود، رهبر طالبان پاکستان در راستاي تضعيف طالبان پاکستان و هشدار دادن به طالبان افغانستان براي متوقف کردن ترور‌ها و تجزيه پاکستان به شمار مي‌رود.بي‌گمان اين حمله ماحصل تجزيه و تحليل دقيق ISI است. مقامات پاکستان به درستي مخاطرات امنيتي و متعاقب آن خدشه‌دار شدن تماميت ارضي کشورشان را درک کردند و حمله هوايي پنجشنبه شب نيز جنبه بازدارندگي داشته است.نفود تحريک طالبان در ايالات بلوچستان پاکستان، گرچه توفيقي براي همراه کردن گروه‌هاي سکولار مسلح بلوچ نداشت، اما در راستاي ناامن کردن منطقه جنوب شرق ايران، بر روي تسليحات، نحوه عمليات و راهبرد گروه‌هاي افراطي مانند جيش العدل تأثير زيادي داشته است.از طرفي کارشناسان ديپلماسي آب معتقدند طولاني شدن مناقشه هيرمند، منافع آمريکا را تأمين مي‌کند، به همين دليل آمريکا پس از جنگ سرد يکي از بيشترين سرمايه‌گذاري‌هاي آبي و کشاورزي را در افغانستان انجام داده است. با روي کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان، شاهد اشاعه توهم نو عثماني اردوغان بوديم که با بهره‌گيري از رويکرد جنگ آب منطقه‌اي اسرائيل و با مشارکت مالي قطر درحال تکميل سدهاي افغانستان است. طالبان در حوزه هيدروپليتيک با کمک متحدان خود، رسما جنگ آب منطقه‌اي عليه ايران، پاکستان و کشورهاي آسياي مرکزي به راه انداخته است که با تکميل تدريجي اين سازه‌ها بر روي سرشبکه‌هاي حوضه‌هاي آبريز هيرمند، هريرود، آمودريا و کابل، امنيت آبي، غذايي و زيست محيطي کشورهاي پيرامون خود را به مخاطره مي‌اندازد. اين، تهديد مهمي است که مقامات ايران درک درستي از وسعت فاجعه‌ ناشي ازآن ندارند و به دنبال اجماع بين‌المللي يا بهره‌گيري از ساير ابزارهاي موجود نرفتند و صرفا به موضع گيري سياسي يا ابزار کميساران آب ايران و افغانستان بسنده مي‌کنند.فرشيد عابديکارشناس مسائل افغانستان