معاون اول رئيس‌جمهور با بيان اينکه فرهنگستان‌ها در مسير پيشرفت و حکمراني علمي کشور بالاترين جايگاه را دارند، بر تدوين سند ملي نوآوري و همچنين گسترش تعاملات علمي بين‌المللي تأکيد کرد و با انتقاد از ذهنيت بسته قطع رابطه علمي کشور با دنيا به بهانه نفوذ عوامل جاسوسي ساير کشورها در داخل گفت:کشور از قطع روابط علمي با جهان ضرر مي‌کند.دکتر محمدرضا عارف در مجمع عمومي فرهنگستان علوم با بيان اينکه دولت چهاردهم به همفکري، رايزني و دريافت رهنمودهاي اساتيد برجسته فرهنگستان‌هاي کشور نياز دارد، از تلاش‌هاي همه دانشمندان، محققان و اساتيد کشور در طول بيش از چهار دهه گذشته قدرداني کرد و گفت: نظام آموزش عالي و بخش علمي کشور از بخش‌هايي بود که از ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي و در طرح شاخص‌هاي علمي همواره موفق بوده است.وي ادامه داد: امروز در شرايطي هستيم که اين دستاوردهاي علمي به عنوان تجربه‌اي براي آينده و فراتر از هدف‌گذاري‌هاي سند چشم‌انداز بوده و مبناي حرکت کشور در اين زمينه روشن و در راستاي بيانيه گام دوم انقلاب است.دکتر عارف با اشاره به تأثير تحريم‌ها در اقتصاد و همچنين ناترازي‌ها اضافه کرد: در مسائل اجتماعي و فرهنگي همانند نرخ طلاق نيز روندها نگران‌کننده است. همچنين فرهنگستان علوم بايد در حل ناترازي‌هاي بحراني همانند مسأله آب ورود کنند و برداشت‌ها از سدهاي ذخيره آب در سال گذشته از ميزان ذخيره بيشتر بود.معاون اول رئيس‌جمهور گفت: حل بحران آب، راه‌حل علمي دارد و نگاه ما به فرهنگستان‌ها است که برجسته‌ترين اساتيد کشور در آن حضور دارند و هر کدام از اين اساتيد عقبه‌اي از دانشمندان و اساتيد برجسته و جوان دارند که دولت براي حل مشکلات بر روي فرهنگستان‌ها حساب ويژه‌اي باز کرده است.وي افزود: حقوق دريافتي نخبگان در بخش دولتي قابل مقايسه با کشورهاي همسايه و حتي بخش خصوصي در داخل کشور نيست اما اين جوانان با نشاط و انگيزه آمادگي کمک به کشور دارند. امروز به دنبال اين هستيم که قدرت واقعي خود را در ساير بخش‌ها نيز به دشمنان نشان دهيم تا خواب حمله به ايران نيز به ذهن آنها نرسد.معاون اول رئيس‌جمهور گفت: هوش مصنوعي نه تنها يک فناوري بلکه يک ابزار است که بايد در خدمت فناوري‌ها قرار گيرد و امروز توسعه فناوري‌هاي هوش مصنوعي به يک اجبار و نه انتخاب در کشور تبديل شده است. تجربه سه دهه گذشته نشان داده که هر زمان تصميم جدي همانند فناوري نانو گرفتيم به هدف‌گذاري‌هاي خود رسيديم و امروز رتبه تک رقمي در فناوري نانو در جهان داريم که رهبر انقلاب نيز در زمينه هوش مصنوعي تأکيد کردند، بايد جز 10 کشور اول جهان باشيم و اين هدفي عالي و دست يافتني است.وي با تأکيد بر اينکه فرهنگستان‌ها در مسير پيشرفت و حکمراني علمي کشور بالاترين جايگاه را دارند، به تشريح انتظارات دولت چهاردهم از فرهنگستان‌ها پرداخت و در زمينه نقش آفريني در پيشرفت و توسعه کشور تأکيد کرد و گفت: بايد فرهنگستان‌ها کانون توليد علم، آينده‌پژوهي و ارائه راه حل‌ها براي چالش‌هاي اساسي کشور باشند.دکتر عارف اصلاح نظام آموزشي کشور را حياتي عنوان کرد و گفت: نبايد دانشگاه‌هاي کشور يک دبيرستان بزرگ و يا اداره کل باشند. دانشگاه يک نهاد علمي و عمومي است و دولت حق ندارد در امور دانشگاه‌ها به جز در سياست‌گذاري و راهبردهاي کلي دخالت کند و اگر دانشگاهي نتواند امور خود را اداره کند، چگونه مي‌توان توقع داشت که در اداره کشور کمک کند و نگاه دولت چهاردهم اصلاح نظام آموزشي از دبستان تا بالاترين سطوح تحصيلات تکميلي است.دکتر عارف جهت‌دهي علمي به برنامه‌هاي توسعه و قرار گرفتن در جايگاه اتاق فکر را ديگر خواسته دولت از فرهنگستان‌ها دانست و گفت: فرهنگستان‌ها عالي‌ترين اتاق فکر براي دولت و حاکميت هستند.معاون اول رئيس‌جمهور اهميت حل ناترازي‌ها با کمک فرهنگستان‌ها مهم دانست و گفت: اساتيد و چهره‌هاي شاخص اقتصادي در فرهنگستان علوم به حل ناترازي اقتصادي کمک کنند. منابع و مصارف کشور مشخص است. بايد بر اين اساس پاسخ مطالبات اقتصادي مردم را بدهيم چرا که امروز معيشت، اولويت اول دولت است و با هر شرايطي معيشت مردم را تامين کنيم.دکتر عارف ارتقاء علمي و فناوري کشور را وظيفه ذاتي فرهنگستان‌ها عنوان کرد و با بيان اينکه فرهنگستان‌ها بايد سه بخش دولت، دانشگاه و صنعت را ميدان‌داري و رهبري معنوي کنند، گفت: امروز رابطه صنعت و دانشگاه، خوب و مناسب است. در يکي از جلسات با هيئت امناي يکي از دانشگاه‌ها مطرح شد که درآمد اختصاصي دانشگاه تنها 15 درصد است که اين فاجعه‌اي براي جامعه علمي کشور با وجود تعداد بالاي اساتيد فوق‌العاده در کشور است و نشان مي‌دهد در اين زمينه موفق نبوديم که در نتيجه آن صنعت مجبور است نيازهاي خود را از خارج تامين کند.عارف در زمينه خواسته دولت از فرهنگستان‌ها در ترويج سياست‌هاي فرهنگي و تمدني ايران در نظام جهاني جديد تصريح کرد: حوادث اخير منطقه نشان داد که ديگر ترفند ايران هراسي جواب نمي‌دهد و در اين فضاي جديد جهاني و منطقه‌اي بايد سياست‌هاي نويني نيز اتخاذ شود و بايد ديد به تمدني که افتخار مي‌کنيم، چه نقشي در دنياي جديد خواهد داشت.معاون اول رئيس‌جمهور پشتيباني از عدالت علمي و توسعه متوازن منطقه‌اي و همچنين گسترش تعاملات علمي بين‌المللي را خواستار شد و گفت: تقريباً رابطه علمي کشور با نهادهاي علمي بين‌المللي قطع شده است و حقوق و مزاياي اساتيد براي شرکت در کنفرانس‌هاي علمي پاسخگو نيست که در اين زمينه صورت مسئله را پاک کرديم که اساتيد در کنفرانس علمي شرکت نکنند و يا در صورت برگزاري کنفرانس‌ها در داخل کشور از کسي دعوت نشود به اين دليل که شايد از عوامل جاسوسي باشد. ما با اين ذهنيت بسته روبرو هستيم و فرهنگستان‌ها بايد در حل اين مسئله کمک کنند.معاون اول رئيس‌جمهور همچنين پيش از اين نشست از بخش‌هاي نوسازي و بازسازي شده فرهنگستان علوم بازديد کرد.
