موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13213
زنان موساد از آنچه در آينه مي‌بينيد، به شما نزديک‌ترند!

دهه‌هاست که جهان جاسوسي اغلب با جاسوسان مرد تعريف مي‌شود، اما براي اسرائيل، داستان به شکل ديگري است. حالا اين مأموران زن موساد هستند که عمليات‌هاي مهم اين سرويس اطلاعاتي را در سراسر جهان پيش مي‌برند.«ضرورت‌هاي عملياتي»، سازمان اطلاعات اسرائيل موسوم به موساد را به فکر به‌کارگيري بيشتر زنان در عمليات‌هاي جاسوسي انداخته است. اين رويکرد تا جايي ادامه داشته که حتي برخي زنان جاسوس به مقامات بالايي در موساد رسيده‌اند.کارشناسان تأکيد کرده‌اند که موساد در ابتدا از بيم شکنجه‌شدن شديد زنان از به‌کارگيري اين نيروها خودداري مي‌کرد، اما مدتي است که اين رويه خود را تغيير داده است. «ضرورت‌هاي امنيتي» يکي از مهم‌ترين دلايل اين تغيير رويکرد ذکر شده است.مشارکت زنان جاسوس در سيستم موساد تا جايي افزايش‌يافته که ديويد بارنيا، رئيس اين نهاد، اخيراً از مشارکت «بسيار چشمگير» اين زنان در عمليات‌هايي در کشورهاي غرب آسيا پرده برداشته است.بنا به گزارش فارس، «در محيطي پر از تهديد، زنان به‌عنوان افراد کم‌خطر تلقي مي‌شوند. اين يک مزيت بزرگ است»؛ اين نظر يکي از رؤساي سابق موساد است که در روزنامه صهيونيستي يديعوت آحارونوت منتشر شده است.به گفته مسئولان اسرائيلي، زنان ويژگي‌هايي دارند که موجب مي‌شود در عمليات‌هاي جاسوسي موفق‌تر عمل کنند.تامير پاردو، رئيس سابق موساد، در مصاحبه‌اي با بي‌بي‌سي تأکيد کرده که مأموران زن داراي خصوصياتي هستند که موجب برتري آن‌ها در کارهاي «مخفيانه» مي‌شود.او افزوده که «توانايي زنان در انجام چند وظيفه با يکديگر و جاذبه جنسي» باعث مي‌شود تا اين قشر شرايط بهتري براي رسيدن به اهداف خود داشته باشند.پاردو همچنين معتقد است که «برخلاف کليشه‌ها، توانايي‌هاي زنان در درک محيط، خوانش موقعيت‌ها و آگاهي فضايي از مردان برتر است.» اين مقام سابق موساد تأکيد کرده که «زنان مسئول برخي از بزرگ‌ترين عمليات‌هاي اين سازمان هستند.»مأمور سابق سيا، ميشل ريگبي اسد، برتري جاسوسان زن را اين‌گونه توضيح مي‌دهد: «در سيا، زنان باهوش با استفاده از فرضيات نادرست دشمن و بهره‌گيري از عنصر غافلگيري به برتري دست مي‌يابند. اين تقريباً مثل بازي پوکر است؛ وقتي يک جنايتکار، تروريست يا شريک تجاري بالقوه انتظار ندارد که يک زن هم‌تراز او باشد، شما - زن - همه کارت‌ها را در دست داريد.»استفاده از سلاح فريبندگيدر طول سال‌ها، جاذبه‌هاي زنانه به‌عنوان عاملي مهم در موفقيت زنان جاسوس ذکر مي‌شد، اما حالا در مورد نيروهاي موساد شرايط متفاوت است.يک مأمور سابق موساد در مصاحبه با رسانه‌هاي اسرائيلي در اين مورد گفته است: «در مورد ما، زيبايي در واقع در اين است که افراد نامحسوسي هستيم و مي‌توانيم در محيط اطرافمان محو شويم.»گرچه برخي زنان موساد از فريبندگي‌ها و جاذبه‌هاي زنانه خود براي فريب افراد استفاده مي‌کنند، اما اين تنها سلاح آن‌ها نيست.آنچه اين جاسوسان را برجسته مي‌کند، توانايي بالاي آن‌ها در دستکاري روان‌شناختي پيچيده و مهارت‌هاي حرفه‌اي است. اين زنان براي انجام مأموريت‌هاي خود در دوره‌هاي مختلفي شرکت مي‌کنند.مردخاي وانونو، تکنيسين هسته‌اي اسرائيلي، يکي از قربانيان زنان فريبنده موساد بود. او که در سال 1986 (65ش) جزئيات برنامه هسته‌اي اسرائيل را از طريق مطبوعاتانگليس فاش کرده بود، با اغواي يکي از همين زنان از لندن به رم آمد و در آنجا توسط اسرائيل دستگير شد. نام اين زن شريل بنتوو با نام مستعار «سيندي» بود.سيندي يک مأمور آموزش‌ديده موساد بود که خود را به‌عنوان يک گردشگر آمريکايي معرفي کرد و رابطه‌اي به ظاهر عاشقانه با وانونو برقرار کرد.اين عمليات نه با تکيه صرف بر جاذبه‌هاي زنانه، بلکه با «دستکاري رواني» به موفقيت دست يافت.کارشناسان تأکيد کرده‌اند که آنچه جاسوسان زن موساد را برجسته مي‌کند، نه تنها زيبايي‌هاي زنانه، بلکه مهارت‌هاي آن‌ها در دستکاري رواني افراد است.ترور علي حسن سلامه به دست يک زناريکا چمبرز، معروف به مأمور «پنه‌لوپه»، مدت‌ها در پوشش امدادگر و نقاش آماتور فعاليت مي‌کرد. او به بهانه نقاشي روي بالکن خود، موقعيت نظارتي بسيار عالي براي خود ايجاد کرده بود.وقتي لحظه موعود فرا رسيد، او با خونسردي يک چاشني از راه دور را از بالکن خود فعال کرد و يکي از مهم‌ترين مهره‌هاي سازمان آزادي‌بخش فلسطين (ساف) به نام علي حسن سلامه را با 100 کيلوگرم مواد منفجره کُشت.زن بودن او باعث شد تا هيچ‌کس به او مشکوک نشود و در نتيجه چمبرز توانست براي مدتي نامحسوس به فعاليت خود ادامه دهد.سلامه يکي از نزديک‌ترين افراد به ياسر عرفات بود. موساد بارها به جان او سوءقصد کرده بود، اما هر بار ناکام مانده بود تا اينکه چمبرز اين هدف را براي موساد محقق کرد.سلامه هنگام عبور از کنار چند اتومبيل بر اثر انفجار يکي از آن‌ها جان باخت. اين مواد منفجره در صندوق عقب يک خودرو جاسازي شده بودند.زنان در سطوح بالاي موسادعليزا ماگن، که از سال 1958 تا 1999 (78-37ش) به‌عنوان مأمور موساد فعاليت مي‌کرد، اولين و تنها زني بود که به‌عنوان معاون مدير موساد فعاليت کرد و سقف شيشه‌اي را در يکي از مخفي‌ترين و (در آن زمان) مردسالارترين نهادهاي جهان شکست.ماگن در طول چهار دهه فعاليت خود در صدها عمليات مخفيانه شرکت کرد. تحول نقش زنان در موساد در دهه‌هاي اخير به‌طور چشمگيري شتاب گرفته است. در سال 2022 (1401ش)، اين سازمان به يک نقطه عطف تاريخي دست يافت؛ به طوري که دو زن به‌طور هم‌زمان به بالاترين مناصب عملياتي منصوب شدند. يکي از اين زنان با کد عملياتي «A»، اولين زني بود که به رياست اداره اطلاعات (معادل رئيس اطلاعات نظامي) رسيد. ازسوي ديگر، فردي ديگر موسوم به «K» به‌عنوان رئيس بخش ايران — يکي از حياتي‌ترين واحدهاي عملياتي موساد — منصوب شد.برخي رسانه‌هاي صهيونيستي، از جمله جروزالم پست، ادعاهايي را در مورد نقش جاسوسان زن اسرائيلي در عمليات‌ها عليه ايران در جنگ 12 روزه و پيش از آن مطرح کرده‌اند.