موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13191
پاييز کم بارش در راه استهشدار درباره تشنگي ايرانکاهش بارش‌ها، خشکسالي‌هاي پياپي و افت ذخاير آبي کشور

پاييز کم بارش در راه استهشدار درباره تشنگي ايرانکاهش بارش‌ها، خشکسالي‌هاي پياپي و افت ذخاير آبي کشور باعث شده هشدارهاي کارشناسان و مسئولان نسبت به آينده منابع آب ايران جدي‌تر از گذشته مطرح شود. آمارها نشان مي‌دهد سرانه آب کشور به مرز بحران رسيده و درصورت ادامه روند موجود، ايران در رديف کشورهاي بسيار کم‌آب قرار خواهد گرفت.به گزارش ايسنا، ايران در سال‌هاي اخير بيش از هر زمان ديگري با سايه سنگين خشکسالي و کم‌آبي دست‌به‌گريبان است. بارش‌هاي کمتر از حد نرمال، تبخير بالا و کاهش ذخاير آبي، شرايطي را رقم زده که کارشناسان آن را يکي از بحراني‌ترين دوره‌هاي آبي کشور توصيف مي‌کنند. گزارش‌هاي رسمي نشان مي‌دهد مجموع ذخاير آبي امسال حدود 40 درصد کمتر از سال گذشته است و متوسط بارندگي در کشور به 200 ميلي‌متر رسيده است؛ درحالي‌که تبخير هشت برابر اين ميزان است. اين اعداد و ارقام نه‌تنها زنگ خطر را براي آينده منابع آبي به صدا درآورده، بلکه پيام روشني براي مردم، کشاورزان و صنايع دارد که روزهاي سخت‌تري در راه است.مسئولان و کارشناسان بر اين باورند حل بحران آب تنها با صرفه‌جويي مقطعي امکانپذير نيست و نيازمند برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت، تغيير الگوهاي مصرف و استفاده از فناوري‌هاي نوين است. در همين راستا، وزارت نيرو آب را مهم‌ترين اولويت دولت چهاردهم اعلام کرده و هشدار داده بدون تغيير رفتار مصرفي، مديريت منابع آبي به چالشي جدي‌تر بدل خواهد شد.کاويانپور، رئيس مؤسسه تحقيقات آب نيز با اعلام اينکه با بيان اينکه بارش‌هاي پاييز امسال کمتر از حد نرمال پيش‌بيني مي‌شود، گفت: ذخاير آبي کشور در سال جاري حدود 40 درصد کمتر از سال گذشته است که اين کاهش نشان‌دهنده يک خشکسالي برجسته است. او تأکيد کرده است موضوع خشکسالي با برنامه‌هاي کوتاه‌مدت يک يا دو ساله قابل حل نيست و نياز به راهکارهاي بلندمدت دارد. وي با اشاره به تأثير مستقيم کم‌آبي بر کشاورزي و صنعت تصريح کرد: مردم، کشاورزان و صنايع بايد خود را براي شرايط دشوارتر آماده کنند. به گفته وي، تغيير الگوي کشت، استفاده از فناوري‌هاي نوين در صنايع و مديريت بهتر منابع مصرفي از جمله اقداماتي است که مي‌تواند از شدت بحران بکاهد.وزير نيرو نيز آب را مهم‌ترين چالش بشر مي‌داند و معتقد است ايران به دليل خشکسالي‌هاي پياپي در وضعيت دشواري قرار دارد و مديريت مصرف در شرايط فعلي بيش از هر زمان ديگري اهميت دارد. علي‌آبادي تأکيد کرد: حتي بارش‌هاي سنگين زمستاني هم قادر به جبران کمبودهاي پنج‌ساله اخير نخواهد بود. آمارها نشان مي‌دهد متوسط بارندگي کشور در دو دهه اخير از 250 ميلي‌متر به 200 ميلي‌متر در سال کاهش يافته است؛ درحالي که تبخير سالانه به هزار و 500 ميلي‌متر مي‌رسد؛ يعني هشت برابر بارندگي که اين شرايط فشار مضاعفي بر منابع محدود آبي کشور وارد کرده است.مسعود باقرزاده، مديرکل دفتر برنامه‌ريزي و بودجه شرکت آب و فاضلاب کشور اعلام کرده سرانه آب ايران از دو هزار و 400 مترمکعب در سال 1370 به هزار مترمکعب کاهش يافته است که ادامه اين روند مي‌تواند ايران را در رديف کشورهاي بسيار کم‌آب قرار دهد. يکي از سياست‌هاي وزارت نيرو براي مقابله با کم‌آبي، بازچرخاني پساب‌هاي شهري است. کارشناسان معتقدند اگرچه سهم اين روش در مقايسه با برداشت کل منابع آب ناچيز است، اما مي‌تواند به تغذيه آبخوان‌ها و جلوگيري از افت بيشتر سفره‌هاي زيرزميني کمک کند. با اين حال، بازچرخاني به‌تنهايي قادر به جبران کسري‌هاي گسترده نيست و نياز به اصلاح الگوهاي مصرف در کشاورزي و بخش خانگي وجود دارد.مجموع اين هشدارها نشان مي‌دهد ايران نه با يک خشکسالي گذرا، بلکه با روندي طولاني‌مدت روبه‌رو است. در چنين شرايطي، مديريت منابع آب، تغيير الگوي مصرف و بازنگري در سياست‌هاي کشاورزي و صنعتي بيش از هر زمان ديگري براي عبور از بحران آبي ضروري است.