موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13223
13 آبان، واکنش مردمي در برابر رفتار استکباري آمريکا با ايران

 

به مناسبت روز مبارزه با استكبار جهاني

 

 13 آبان در كشور ما يادآور حوادث مهمي است كه در شكل دهي تاريخ كشور و انقلاب اسلامي نقشي بزرگ و سرنوشت ساز داشته‏اند. از جمله اين حوادث؛واقعه 13 آبان سال 1343، يعني تبعيد حضرت امام خميني(ره) در پي قيام مردمي 15 خرداد و اعلام مخالفت ايشان با قانون استعماري - آمريكايي كاپيتولاسيون بود، در 13 آبان سال 1357 شهادت جمع زيادي از دانش‏آموزان و دانشجويان در مقابل دانشگاه تهران در زمان اوج‏گيري انقلاب رخ داد و بالاخره در 13 آبان سال 58 13 لانه جاسوسي آمريكا توسط دانشجويان پيرو خط امام تسخير شد که بايد گفت هرسه اين رويدادها باهم درارتباط هستند و به نوعي مكمل همديگر در دميدن روح حيات به كالبد انقلاب بوده‌اند.

با توجه به ابعاد و پيامدها و همچنين گستره ملي – بين‌المللي، واقعه تسخير لانه جاسوسي آمريكا که از اهميت و جايگاه ويژه‏اي در تاريخ انقلاب اسلامي برخوردار است به طوري كه با گذشت بيش از چهل و شش سال از رويداد آن، هنوز پيامدها و آثارش در صحنه سياست داخلي و خارجي كشور، اثرگذار و بحث‏انگيز است. با اين تفاوت که امروزه متأسفانه عده‌اي در صدد تحريف تاريخ و گونه‌اي ديگر جلوه دادن اين واقعه مهم هستند. درحاليکه پيروزي انقلاب اسلامي جداي از تأثيراتي كه در زمينه انديشه سياسي و ساختار حكومت داشت، تأثيرات عميقي نيز بر استراتژي‏هاي امنيتي منطقه و توازن قدرت بين غرب و شرق داشت به طوري كه كشور ايران را كه به عنوان خط مقدم جبهه غرب در مقابله با نفوذ كمونيسم از جايگاه ويژه‏اي نزد دولت مردان آمريكا برخوردار بود به يكباره تبديل به يك قدرت منطقه‏اي با شعار وحدت جهان اسلام كرد، كه براي هر دو ابرقدرت شرق و غرب خطرناك جلوه مي‏كرد. انقلاب اسلامي استراتژي آمريكا در منطقه را كه از مدت‏ها پيش بر پايه‏هاي قدرت اقتصادي عربستان و قدرت نظامي ايران براي حفظ منافع منطقه‏اي آمريكا و مقابله با نفوذ شوروي بنا شده بود با موانع جدي مواجه كرد به طوري كه "سايروس ونس" وزير امور خارجه دولت كارتر در اين باره مي‏گويد: "رفتن ايران از صف كشورهاي متحد آمريكا و افتادن اين كشور به دست رژيمي كه دوست‏ ما نيست، ضربه‏اي اساسي به منافع سياسي - امنيتي ما در آسياي جنوب غربي و خاورميانه زد."

آمريكا كه تمام تلاش خود را در حمايت از رژيم شاه و جلوگيري از پيروزي انقلاب به كار بسته بود، با پيروزي انقلاب اسلامي سفارت خود را به عنوان پايگاهي براي طراحي و اجراي توطئه عليه انقلاب تبديل نمود تا بتواند آن بخش از اقداماتش را كه مي‏توانست در پوشش ديپلماتيك براي شكست يا به انحراف كشاندن نظام نو پاي اسلامي انجام دهد، با مركزيت سفارت به اجرا درآورد. پس از پيروزي انقلاب در بهمن ماه 1357 و اخراج مستشاران نظامي و غير نظامي آمريكا كه در واقع نقش رابط‌هاي اطلاعاتي را براي سازمان سيا بازي مي‏كردند، آمريكا فعاليت‏هاي جاسوسيش را كه از درون سفارت رهبري و هدايت مي‏شدند به شدت افزايش داد تا خلاء ناشي از خروج مستشاران را جبران كند. افسران سازمان سيا با استفاده از شرايط نابسامان بعد از انقلاب و درهم ريختگي و نامشخص بودن حوزه مسئوليت‏ها كه نتيجه طبيعي هر انقلابي است، سعي كردند تا با نفوذ در مناطق كليدي و حساس انقلاب اسلامي از تعميق و گسترش هر چه بيشتر آن جلوگيري نمايند. لانه جاسوسي آمريكا با ايجاد شبكه‏هاي جاسوسي و اطلاعاتي در پي آن بود که با بحران آفريني، تضعيف نيروهاي اصيل انقلاب و جايگاه و شخصيت حضرت امام و همچنين ايجاد گسست و شكاف ميان رهبري و نسل جوان، فعال‏ترين و انقلابي‏ترين نيروي اجتماع را از رهبري دور كند تا بتواند با تأثير بر آنها و نفوذ در ارتش، حركت انقلابي مردم ايران را آسيب‏پذير نمايد. از طرفي سفارت آمريكا مسئول انحراف افكار عمومي از خطرات شيطان بزرگ در ايران نيز بود. به همين دلايل مسئولين سفارت آمريكا در پي آن بودند تا با برقراري ارتباط با مسئولين دولت موقت راه رسيدن به اهدافشان را تسهيل كنند.

اقدامات آمريكا عليه جمهوري اسلامي ايران فقط به اقدامات سفارت اين كشور در تهران محدود نشد. در پي اعدام‏‌هاي انقلابي سران رژيم گذشته در روزهاي اوليه پيروزي انقلاب، 2 تن از اعضاي سناي آمريكا به نام‏هاي جاكوب جاوتيس و هنري جكسون كه از طرفداران پروپاقرص رژيم پهلوي بودند در 27 ارديبهشت 58 قطع نامه‏اي را از تصويب سنا گذراندند كه ايران را به خاطر اين اعدام‏هاي انقلابي با لحن شديدي محكوم مي‏كرد. بعد از تصويب قطعنامه ضد ايراني در سناي آمريكا، روابط دو كشور وارد مرحله تازه‏اي شد. با اين كه، قطعنامه هيچگونه ضمانت اجرايي نداشت ولي ايران آن را نشانه موضع خصمانه آمريكا و كاري در جهت انزواي ايران دانست. بعد از تصويب اين قطعنامه و ايجاد مسائل اختلاف برانگيز بين دو كشور، آمريكا در پي آن بود که فرستاده‏اي ويژه را با هدف جذب ايران و جلوگيري از نفوذ شوروي در اين كشور، به سوي ايران بفرستد ولي حضرت امام از پذيرش فرستاده مذكور كه چارلز نام داشت و از ديپلمات‏هاي كار كشته وزارت خارجه آمريكا بود خودداري كرد و علاوه بر آن پذيرش والتر كاتلر در سمت سفير كه آماده مي‏شد به ايران سفر كند، ازسوي دولت رد گرديد هر چند كه جمهوري اسلامي پيش از آن موافقت خود را با اعزام او به ايران به عنوان سفير اعلام كرده بود. پس از اين فعل و انفعالات دولت آمريكا به بهانه حفظ امنيت منطقه و با اين ادعا كه احتمال داده مي‏شود كه يك نفت كش در خليج فارس ربوده شود، ناوگان خود را در تنگه هرمز به حال آماده باش درآورد.

امام خميني در 7 آبان 58 به قراردادهاي استعماري بين ايران و آمريكا شديدا اعتراض كردند. اما در مقابل دولت موقت هيچ توجهي به اين اعتراض‏ها نشان نمي‏داد و در پي بهبود روابط با آمريکا بود و در موضع‏گيري‌هاي رسمي و غير رسمي بيشترين واهمه خود را از شوروي ابراز مي‏داشت. حركت‏هاي سازش كارانه دولت موقت تا به آنجا پيشرفت كه بدون اطلاع امام در روز 11 آبان 58 در جشن انقلاب الجزاير، نخست‌وزير وقت با برژينسكي، مشاور امنيت ملي كاخ سفيد ديدار كرد و به مدت يك ساعت و نيم با او به مذاكره نشست. برژينسكي مشاور امنيت ملي دولت كارتر برخلاف سايروس ونس، وزير خارجه كه در برخورد با جمهوري اسلامي قائل به راهبردهاي ديپلماتيك و گفتگو و مذاكره سياسي بود، از طرفداران جدي سركوب و مداخله نظامي انقلاب و يكي از طراحان اصلي كودتاي 21 بهمن 57 براي پيشگيري از انقلاب بود.

محمدرضا پهلوي كه پس از فرار از ايران در كشورهاي مختلفي آواره شده بود، و ملت ايران خواستار بازگشت و محاكمه وي بودند با مساعدت مقامات آمريكايي به يكباره سر از آن كشور درآورد. در حقيقت دولت آمريكا و مسئولين آن به خاطر بذل و بخشش‏هاي شاه خود را مديون او مي‏دانستند. ازسوي ديگر رژيم آمريكا از آن بيم داشت كه عدم پذيرش شاه موجب هراس و نگراني حكام وابسته‏اش در منطقه شود به همين دليل شاه به بهانه معالجه در آمريكا رحل اقامت افكند. پذيرش شاه ازسوي آمريكا خشم ملت و امام را صد چندان كرد. امام در 9 آبان 58 طي سخناني فرمودند: "اي جوان‌هايي كه در مقابل توپ و تانك رفتيد از خواهرهايي كه جوانان خود را از دست داده‏ايد... حفظ كنيد خودتان را، نهضت خودتان را حفظ كنيد ننشينيد ديگران براي شما كار كنند، اينها براي شما كاري نمي‏كنند." همچنين حضرت امام طي پيامي در 12 آبان 58 در اعتراض به پذيرش شاه ازسوي رژيم آمريكا اعلام كردند: "دانشگاهيان، دانش‏آموزان و طلاب علوم ديني با قدرت تمام مبارزه خود را عليه آمريكا گسترش دهند."

بدنبال اين مواضع، نمايندگان دانشجويان مسلمان پيرو خط امام چهار دانشگاه اميركبير، تهران، شهيد بهشتي و صنعتي شريف سفارت آمريكا در تهران را تصرف کردند.

 

*آمريکا که تمام تلاش خود را در حمايت از رژيم شاه و جلوگيري از پيروزي انقلاب اسلامي ايران به کار بسته بود، با پيروزي انقلاب سفارت خود را به عنوان پايگاهي براي طراحي و اجراي توطئه عليه انقلاب تبديل نمود

*با خروج مستشاران نظامي آمريکا از ايران، افسران سازمان سيا با استفاده از شرايط نابسامان بعد از پيروزي انقلاب سعي کردند با نفوذ در مناطق کليدي و حساس انقلاب از تعميق و گسترش هرچه بيشتر انقلاب جلوگيري نمايند

*مردم ايران خواستار بازگشت و محاکمه محمدرضا پهلوي بودند، اما با مساعدت مقامات آمريکايي وي سر از آن کشور درآورد. دولت آمريکا و مسئولين آن به خاطر بذل و بخشش‌هاي شاه خود را مديون او مي‌دانستند

*تسخير لانه جاسوسي آمريکا در تهران در صحنه سياست داخلي و جهاني اثرگذار بود ولي امروز، متأسفانه عده‌اي درصدد تحريف تاريخ و گونه‌اي ديگر جلوه دادن اين واقعه مهم هستند