موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13167
آيا جولاني و نتانياهو در واشنگتن کليد عادي‌سازي روابط را مي‌زنند؟

دونالد ترامپ درحال حاضر به دنبال آن است که تا پيش از برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل در ماه سپتامبر (شهريور)، ديداري ميان نتانياهو و جولاني در واشنگتن ترتيب دهد.همزمان با مذاکرات فشرده «ران درمر» وزير امور استراتژيک رژيم صهيونيستي با اسعد شيباني وزير خارجه رژيم حاکم بر سوريه در پاريس، روزنامه عبري «معاريو» در خبري اعلام کرد که دونالد ترامپ به دنبال ترتيب دادن ديداري ميان بنيامين نتانياهو و ابومحمد الجولاني در واشنگتن، پيش از برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل در ماه سپتامبر است.دو ماه پيش زماني که نخست‌وزير رژيم صهيونيستي راهي واشنگتن شد، برخي رسانه‌هاي غربي ادعا کردند که اين احتمال وجود دارد که نتانياهو و ترامپ در کنار جشن ساختگي پس از جنگ با ايران، سوريه را رسماً وارد پيمان آبراهام کنند اما اين ادعا به واقعيت نپيوست. ظاهراً «آينده حاکميت بر جولان» و «تضمين در خصوص عدم براندازي نظام سياسي جديد در سوريه» دو موضوعي بود که طرف صهيونيستي قصد نشان دادن انعطاف درباره آنها را نداشت. حمله به وزارت دفاع و کاخ رياست جمهوري سوريه در اين بزنگاه رخ داد. اکنون پس از مذاکرات فشرده ميان مقامات صهيونيستي سوري در باکو و پاريس به نظر مي‌رسد سوريه بيش از گذشته در آستانه پيوستن به پيمان آبراهام و تبديل شدن به يکي از مهره‌هاي امنيتي رژيم صهيونيستي در منطقه شرق عربي است.روز سه‌شنبه نوزدهم آگوست با ميانجي‌گري تام باراک نماينده ويژه آمريکا در امور سوريه، اسعد شيباني وزير خارجه سوريه و ران درمر وزير امور استراتژيک رژيم صهيونيستي در پاريس با يکديگر ديدار و گفتگو کردند. دستور کار اين جلسه تمهيدات امنيتي در امتداد مرز سوريه و اراضي اشغالي بود. خبرگزاري دولتي سوريه «سانا» ضمن اعلام رسمي اين ديدار از تفاهمات به دست آمده در اين جلسه خبر داد. تلويزيون سوريه به نقل از يک منبع دولتي اعلام کرد که حسين سلامه رئيس اطلاعات اين کشور نيز در محل ديدار حضور داشته است. در اين گفتگو قرار شد تا استان سويدا به عنوان بخش جدايي ناپذيري از سوريه باقي بماند.به گزارش آکسيوس اين ديدار بر ايجاد يک کريدور بشر دوستانه از اراضي اشغالي تا سويداء متمرکز بوده است که در واقع تکه ابتدايي کريدور داوود است. نکته کليدي آن است که ديدارهاي مقامات رژيم سوريه با مقامات صهيونيست از ابتداي روي کار آمدن آنها برقرار بوده اما امروز به صورت آشکار اعلام مي‌شود. طبق مصوبات اين نشست، پس از ايجاد يک کريدور بشردوستانه از اراضي اشغالي تا سويدا، آمريکايي‌ها و صهيونيست‌ها از کريدور هوايي محافظت خواهند کرد و يونيفل مسئول حفاظت از کاروان‌هاي کمک‌رساني زميني خواهد بود. در عين حال، سوريه از کريدور محافظت خواهد کرد، نه از کاروان‌ها.اتمام مسير ناتمامتحرکات سياسي براي سوار کردن جولاني بر قطار عادي سازي از ماه‌ها پيش آغاز شده است. 18 آوريل 2025 (1404ش) ابومحمد الجولاني با کوري ميلز و مرلين ستوتزمن نمايندگان جمهوري خواه کنگره آمريکا در مورد مسائل مختلف دوجانبه، منطقه‌اي و بين‌المللي به بحث و گفتگو پرداخت. ظاهراً پس از اين نشست، نمايندگان دولت آمريکا قرار است مايک والتز مشاور امنيت ملي وقت دولت آمريکا را در جريان گفتگوها گذاشته و نامه جولاني را به ترامپ تحويل دهند. ميلرز در مصاحبه با بلومبرگ اعلام کرده است که دو مسئله «رفع تحريم‌هاي سزار» و «عادي سازي روابط با رژيم صهيونيستي» محور مذاکرات تيم آمريکايي با جولاني بوده است. بعد از اين ديدار و سپس ميانجي‌گري سعودي، زمينه ديدار جولاني و ترامپ در عربستان سعودي و اعلام لغو تحريم‌هاي سزار فراهم شد.به دنبال اين تحولات، در ژوئيه 2025 (1404ش) لغو تحريم‌هاي سوريه رسماً ازسوي ترامپ امضا شد. روز دوشنبه نيز وزارت خزانه‌داري آمريکا مقررات نهايي لغو تحريم‌ها عليه سوريه را صادر کرد.به گزارش رسانه لبناني «الاخبار» شروط سوريه براي عادي سازي روابط با رژيم صهيونيستي عبارت‌ند از: «رژيم صهيونيستي، رژيم ابومحمد الجولاني را به رسميت بشناسد»، «حملات رژيم صهيونيستي به خاک سوريه متوقف شود»، «ترتيبات جديد امنيتي در جنوب سوريه برقرار شود» و «آمريکا از توافق صلح با تل‌آويو حمايت کند».در سوي مقابل، مقامات صهيونيست اعلام کردند که به صورت کامل خاک سوريه را ترک نکرده و به دنبال نوعي پيمان «کمپ ديويد جديد» با سوريه و تعريف مناطق سه گانه امنيتي در نوار مرزي با اين کشور عربي هستند. در نقطه «الف» نيروهاي ارتش رژيم صهيونيستي با هدف اخذ تضمين امنيتي باقي خواهند ماند و در نقطه «ب» نيز نيروهاي محلي نه ارتش سوريه حضور خواهند داشت. ارتش سوريه تنها در نقطه «پ» مي‌تواند با تجهيزات سبک نظامي حضور داشته باشد.همچنين تل‌آويو خواهان به رسميت شناخته شدن حاکميت اين رژيم بر جولان ازسوي دولت دمشق است. حال بايد ديد که رژيم جولاني با اين خواسته موافقت خواهد کرد يا خير. برخي کارشناسان معتقدند صهيونيست‌ها همزمان بر روي دو راهکار ديگر مانند به رسميت شناخته شدن بخش سوري بلندي‌هاي جولان به عنوان خاک سوريه و سپس اجاره 99 ساله آن توسط آمريکا يا رژيم صهيونيستي نيز درحال کار حقوقي هستند. همچنين ممکن است با چراغ سبز آمريکا، سوريه دست از بلندي‌هاي جولان کشيده و به جاي آن استان طرابلس لبنان را اشغال و به خاک خود ضميمه کند.ديدار و توافق احتمالي جولاني و نتانياهو در واشنگتن موجب تغيير ژئوپليتيک شرق مديترانه خواهد شد. چنين رخدادي به شکل قابل توجهي سبب ايجاد پيوند عميق امنيتي ميان رژيم صهيونيستي و سوريه شده و مي‌تواند زمينه‌ساز تحولات آتي همچون شکل‌گيري کريدور داوود يا حمله به شمال عراق يا جنوب لبنان باشد.در رؤياي «اسرائيل بزرگ» بخش بزرگي از جغرافياي سوريه تحت اشغال صهيونيست‌ها در خواهد آمد. اين ادعا زماني اهميت پيدا کرد که بنيامين نتانياهو در مصاحبه با شبکه «آي 24» از مأموريت معنوي- تاريخي خود براي تحقق ايده «اسرائيل بزرگ» خبر داد! بي‌شک نهايي شدن اين «رؤياي سياه» در منطقه غرب آسيا، در کوتاه مدت قابليت تحقق ندارد اما حرکت رژيم صهيونيستي به سمت تحقق آن به تدريج حاکميت ملي دولت‌هاي عربي را از بين برده و خاک آنها را تبديل به ميدان ماجراجويي‌هاي جديد تل‌آويو مي‌کند.