سقز، شهري ايستاده برتارک شهرهاي تاريخي ايرانطرح 10 مادهاي شهردار سقز براي احياي روح شهرهاسنندج-خبرن
سقز، شهري ايستاده برتارک شهرهاي تاريخي ايرانطرح 10 مادهاي شهردار سقز براي احياي روح شهرهاسنندج-خبرنگارروزنامه جمهوري اسلامي: در دومين اجلاس مجمع شهرهاي تاريخي ايران به ميزباني شهر جهاني يزد، اتفاقي مهم براي غرب کشور رقم خورد. سقز، به نمايندگي دکتر ارسطو گويلي، شهرداري که چهار سال سکان اين شهر را در دست داشته، توانست با يک ارائه حسابشده و دفاعي تمامقد از هويت باستاني خود، عضويت رسمي اين مجمع معتبر را به دست آورد. اين دستاورد که در رقابت با بيش از 50 شهر متقاضي حاصل شد، تنها يک پيروزي ديپلماتيک نبود؛ گويلي با ارائه يک بسته پيشنهادي 10 مادهاي جامع، نه تنها براي سقز، که براي تمام 55 شهر عضو، نقشه راهي نوآورانه ترسيم کرد که بر «روح شهر» و اقتصاد ميراثمحور تأکيد دارد.دومين اجلاس مجمع شهرهاي تاريخي ايران در يزد، شاهد يک رقابت فشرده براي عضويت بود. از ميان بيش از 50 درخواست ارسالي از شهرداريهاي سراسر کشور، تنها 21 شهر موفق به کسب رأي اعتماد اعضا شدند. در اين ميان، پرونده سقز با ارائه مستنداتي قوي و نمايش تيزري اثرگذار از جلوههاي بافت تاريخي، عمارتهاي دوره صفوي و قاجاري و محوطههاي باستاني، مورد استقبال ويژه شرکتکنندگان قرار گرفت.اين عضويت، که با درخواست رسمي ارسطو گويلي، شهردار سقز، صورت گرفت، تعداد شهرهاي عضو مجمع را از 33 به 55 شهر افزايش داد و سقز را رسماً وارد شبکه ملي شهرهاي داراي ميراث تاريخي کرد.سخنراني شهردار سقز در بخش رسمي اجلاس، فراتر از يک نطق مرسوم بود؛ اين يک دفاعيه هويتي از شهري بود که به گفته وي، از کهنترين شهرهاي ايران است که ريشههاي آن در اعصار مفرغ تا صفويه و قاجار امتداد دارد.گويلي با اشاره به شواهد ملموس اين تداوم تمدني، از بناهايي چون حمام حاج صالح، محوطه باستاني تپه کوشکله (اشکاني–ساساني) و گورستان تاريخي چالي (عصر مفرغ) نام برد.تأکيد بر يک مفهوم فلسفي در مديريت شهريوي افزود:ما شهرداران بايد روح شهرهايمان را بشناسيم؛ روحي که از هويت، تاريخ، فرهنگ، معماري و روايتهاي مردمان شهر شکل ميگيرد. اگر اين روح را درک کنيم، ميتوانيم ميان گذشته و آينده پيوندي پويا برقرار کنيم و ميراث تاريخي را به بخشي از زندگي امروز شهروندان تبديل نماييم.زيويه و بافت 46 هکتاري؛ چالشها و راهبردهاشهردار سقز در بخش ديگري از سخنان خود، به دو محور کليدي در جغرافياي تاريخي اين شهر اشاره کرد. وي از محوطه باستاني زيويه نه فقط به عنوان يک سايت تاريخي، بلکه بهمثابه "بخشي از حافظه فرهنگي و هويت مردم" ياد کرد و پتانسيل آن را براي تبديل شدن به "محور گردشگري و پژوهش در غرب کشور" برشمرد.او درک رايج از بافتهاي فرسوده را به چالش کشيد و گفت: بافتهاي تاريخي فقط ديوار و سنگ نيستند؛ آنها هويت زنده شهرند.گويلي با اشاره به بافت تاريخي 46 هکتاري سقز، راهبرد خود براي احياي آن را بهوضوح بيان کرد: هيچ پروژهاي در بافت تاريخي موفق نخواهد شد مگر آنکه مردم خود را در آن سهيم بدانند. او تأکيد کرد که در طول دوران مديريت خود در شهرداري سقز، تلاش کرده تا با فراهم آوردن زمينه مشارکت مردمي و حضور سرمايهگذاران، اين بافت را به "قلب تپنده گردشگري و اقتصاد شهري" تبديل کند.نقشه راه 10 مادهاي گويلي براي شهرهاي تاريخيجايي که شهردار سقز فراتر از يک عضو جديد ظاهر شد و در قامت يک نظريهپرداز و مدير استراتژيک براي کل مجمع ظاهر شد، بخش ارائه پيشنهادهاي وي بود. ارسطو گويلي مجموعهاي از 10 پيشنهاد عملياتي و ساختاري را مطرح کرد که با استقبال اعضا مواجه شد و نشان از برنامهريزي دقيق وي براي دوران پساعضويت داشت. شهردار سقز در «متن 10 مادهاي» خود مجموعهاي از پيشنهادهاي راهبردي براي احياي بافتهاي تاريخي و ارتقاي جايگاه شهرهاي ميراثي کشور ارائه کرده است؛ پيشنهادهايي که بر سه محور اقتصاد، برندسازي و مديريت شهري استوارند. در بخش اقتصادي، تشکيل کارگروه تخصصي براي جذب سرمايهگذاران و ايجاد صندوق مشترک حمايت از احياي بافتهاي تاريخي با مشارکت شهرها و نهادهاي ملي، مهمترين الزامات براي رونقبخشي به اين حوزه عنوان شده است.در محور برندسازي و گردشگري، برگزاري سالانه «هفته ميراث شهري ايران» بهصورت گردشي، تعريف پروژههاي گردشگري مشترک بهويژه در مسير غرب کشور و راهاندازي کمپين رسانهاي معرفي شهرهاي تاريخي از جمله راهکارهايي است که ميتواند چهرهاي تازه از شهرهاي ميراثي در سطح ملي و بينالمللي ارائه دهد. همچنين ايجاد بانک اطلاعات ميراث شهري، تدوين منشور احياي بافتهاي تاريخي براي وحدت رويه شهرداريها، شکلدهي شبکه تبادل تجربه ميان شهرداران و برگزاري دورههاي آموزشي تخصصي از جمله اقداماتي است که در محور مديريت و همافزايي مطرح شده است. تأکيد پاياني اين سند نيز بر حفظ «روح شهرها» بهعنوان جوهره فرهنگي و هويتي برنامههاي مجمع شهرهاي تاريخي ايران است.
