راه با اهل بيت بودن در نوشتار امام جواد عليهالسلامحجتالاسلام دکتر محمدرضا جواهريعضو هيأت علمي دان
راه با اهل بيت بودن در نوشتار امام جواد عليهالسلامحجتالاسلام دکتر محمدرضا جواهريعضو هيأت علمي دانشگاه فردوسي مشهدراه معيت و با اهلبيت عليهمالسلام بودن چيست؟ پيامبر خدا (ص) و امامان عليهمالسلام اين راه را نشان دادهاند. در احاديث اهلبيت عليهمالسلام چگونگي قرار گرفتن با اهلبيت بيان شده است. اسماعيل بن سهل گفته است: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ عليهالسلام عَلِّمْنِي شَيْئاً إِذَا أَنَا قُلْتُهُ كُنْتُ مَعَكُمْ فِي اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ؛ به امام جواد عليهالسلام نوشتم، چيزي به من ياد دهيد که اگر آنرا بگويم در دنيا و آخرت با شما باشم؛ «قَالَ فَكَتَبَ بِخَطٍّ أَعْرِفُهُ أَكْثِرْ مِنْ تِلاَوَةِ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ رَطِّبْ شَفَتَيْكَ بِالاِسْتِغْفَارِ» (ثواب الاعمال و عقاب الاعمال شيخ صدوق، ص 165 * جامعالاخبار محمد بن شعيري، ص 56 * مکارم الاخلاق حسن بن فضل طبرسي، ص 313 * تفصيل وسائل الشيعه شيخ حر عاملي، ج 16، ص 6* * بحارالانوار علامه مجلسي، ج 92، ص 328 و ج 93، ص 279) امام جواد عليهالسلام با خط خود که ميشناختم نوشت: زياد سوره إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ را تلاوت کن و بخوان، و لبهايت را به استغفارتر کن. در اين مکاتبه و پرسش و پاسخ کتبي صحابي امام جواد عليهالسلام با ايشان، راه معيت با اهلبيت عليهم السلام در دنيا و آخرت نشان داده شده است. در اين حديث راه گفتاري و قولي براي با اهلبيت بودن آموزش داده ميشود. پرسشگر از امام جواد عليهالسلام درخواست تعليم راه معيت با امامان در دنيا و آخرت را نموده است. وي به امام نوشته است به من چيزي بياموزيد که اگر بگويم، «كُنْتُ مَعَكُمْ فِي اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ». او راه معيت با امام را طلب کرده است. معکم يعني با شما بودن. «معيت» به معناي بودن با امام معصوم عليهالسلام است.با امام بودن، درجه و مقام بلندي است و ارزش فراواني دارد. با امام بودن در دنيا و آخرت مطلوب همه پيروان اهلبيت عليهمالسلام است.معيت با امامان عليهمالسلام هدف و آرمان همه مسلمانان راستين است که اسماعيل بن سهل در اين مکاتبه از امام جواد عليهالسلام راه قولي رسيدن به آن را پرسيده است و امام جواد عليهالسلام در اين نوشتار راه وصول به درجه عالي معيت و با اهلبيت بودن در دنيا و آخرت را براي او نوشتهاند.او در سؤالش از گفتار و قول وصال به معيت با امام سؤال کرده است و امام همين راه گفتاري را به او آموزش دادهاند. امام در اين نوشتار دو گفتار را، راه رسيدن به مقام با اهلبيت بودن دانستهاند.تلاوت سوره إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِامام به خط خود که اسماعيل بن سهل خط زيباي امام را ميشناخته است به او نوشتهاند: «أَكْثِرْ مِنْ تِلاَوَةِ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ» امام يک عامل رسيدن به معيت را کثرت تلاوت سوره إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ دانستهاند. اين سوره از سورههاي کوچک قرآن و داراي پنج آيه و در جزء سيام قرآن قرار دارد و سوره شماره 97 ميباشد. نام اين سوره «قدر» است که از دو آيه نخست اين سوره گرفته شده است. اين دو آيه از نزول قرآن در شب قدر و اهميت و فضيلت اين شب سخن ميگويد. اين سوره از سورههاي مکي است و در ترتيب نزول بيست و پنجمين سورهاي بوده است که بر پيامبر نازل شده است، نام ديگر سوره «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ» است چون سوره با اين جمله شروع ميشود.استغفارعامل دوم گفتاري که در رسيدن به درجه با امام بودن نقش دارد در جمله «رَطِّبْ شَفَتَيْكَ بِالاِسْتِغْفَارِ» بيان شده است. امام ميفرمايند لبانت را به استغفارتر کن. پيوسته استغفار نما و دو لبت به استغفار نمودنتر باشد. طلب غفران و تقاضاي غفراني الهي با الفاظ و جملات متفاوت امکانپذير است جمله معروف و مشهور براي استغفار همان «أَسْتَغْفِرُاللهَ رَبّى وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» ميباشد. استغفرالله به تنها يا جمله «أَسْتَغْفِرُالله ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَ الْآثَامِ» نيز براي استغفار بهکار ميرود. استغفار و طلب آمرزش از خداي سبحان بهترين دعا و عبادت و ارزش است، استغفار آثار زيادي دارد. پيشگيري از عذاب الهي، آمرزش گناهان و افزايش روزي از آثار استغفار ميباشد. استغفار و توبه شرايطي دارد براساس آموزههاي اسلامي پيشماني از گناهان گذشته، تصميم براي بازنگشتن به گناه، ادا کردن حقوق مردم و انجام واجبات، از شرائط استغفار است. استغفار واقعي طريق اصلاح و پاک زيستن و حرکت در راه وارستگي و رستگاري و سعادت است. استغفار در همه وقتها و همه مکانها سفارش شده است.هدف از استغفار درخواست مصونيت از آثار بد گناه و عذاب الهي است. با استغفار حقيقي تک تک افراد در جامعه اسلامي، سبک زندگي برتر اسلامي تحقق مييايد و با استغفار و اصلاح افراد، اصلاح جامعه روي ميدهد.
