افسارگسيختگي قيمت دلار، سکه و طلا زير سايه سکوت بانک مرکزي و دولتدرحالي که دلار در بازار آزاد به بيش

افسارگسيختگي قيمت دلار، سکه و طلا زير سايه سکوت بانک مرکزي و دولتدرحالي که دلار در بازار آزاد به بيش از 144 هزار تومان رسيده، سکه طرح جديد 166 ميليون تومان را لمس کرده و هر گرم طلاي 18 عيار هم با شتاب به مرز 16 ميليون تومان نزديک مي‌شود، بازارها عملاً از کنترل خارج شده‌اند.به گزارش خبرگزاري تسنيم، آنچه امروز در بازار ارز، طلا و سکه جريان دارد، نه يک شوک ناگهاني است و نه نتيجه رفتار هيجاني چند معامله‌گر. اين وضعيت حاصل ماه‌ها تعلل، تصميم‌نگرفتن و ارسال سيگنال‌هاي متناقض ازسوي سياستگذار است. بازار، مسير امروز خود را يک‌شبه طي نکرده و بارها هشدارهايش را با نوسان‌هاي پياپي داده بود، اما نه دولت و نه بانک مرکزي، واکنش متناسب و به‌موقعي نشان ندادند.دلار حالا به کانال 144 هزار تومان (در لحظه تنظيم گزارش) رسيده و عملاً به شاخص بي‌اعتمادي تبديل شده است؛ شاخصي که هر افزايش آن بازار سکه و طلا را يک پله بالاتر مي‌برد. وقتي سياستگذار ارزي نتواند افق روشني از آينده نرخ ارز ترسيم کند، طبيعي است که بازار راه خود را برود و سرمايه‌ها به سمت دارايي‌هايي حرکت کنند که از کاهش ارزش پول ملي در امان باشند.سؤال اصلي اينجاست که بانک مرکزي در اين مدت دقيقاً چه کرده است؟ ابزارهاي سياستي که بارها از آن‌ها سخن گفته مي‌شود، چرا پيش از رسيدن بازار به اين نقطه به کار گرفته نشدند؟ فاصله معنادار ميان نرخ‌هاي رسمي و بازار آزاد نه‌تنها کاهش نيافت، بلکه امروز به عاملي براي تشديد سفته‌بازي و بي‌اعتمادي بدل شده است. سکوت در برابر رشد انتظارات تورمي عملاً به معناي واگذاري ميدان به بازار بوده است.در سوي ديگر دولت نيز نمي‌تواند خود را کنار بکشد. کسري بودجه مزمن، بلاتکليفي در نحوه تأمين منابع و ترديدها درباره فشار بر منابع بانک مرکزي، پيام‌هاي نگران‌کننده‌اي به بازار مخابره کرده است. وقتي هنوز مشخص نيست دولت به چه شيوه‌اي قصد جبران کسري‌ها را دارد، بازار بدترين فرض‌ها را مبنا قرار مي‌دهد و قيمت‌ها پيش‌دستانه بالا مي‌روند.نکته قابل‌تأمل اين است که دولت و بانک مرکزي، بارها از کنترل تورم و ثبات اقتصادي سخن گفته‌اند، اما واقعيت بازار چيز ديگري را فرياد مي‌زند. افزايش مداوم قيمت ارز، به‌سرعت خود را در بازار طلا و سکه نشان داده و اين چرخه دير يا زود به سفره مردم ختم خواهد شد. با اين حال، پاسخ عملي مشخصي به اين تحولات داده نشده است.بازار امروز يک پرسش صريح دارد. چرا زماني که امکان مديريت و اصلاح وجود داشت، اقدامي انجام نشد؟ چرا سياست‌هاي پولي و مالي پيش‌دستانه نبودند و اجازه داده شد انتظارات تورمي تا اين اندازه تقويت شوند؟ اگر قرار است کنترل بازار فقط در حد شعار باقي بماند، اعداد فعلي نه سقف قيمت‌ها، بلکه مقدمه سطوح بالاتري خواهد بود.ادامه اين سکوت، به معناي پذيرش مسير فعلي است؛ مسيري که هر روز هزينه بيشتري به اقتصاد و معيشت تحميل مي‌کند. حالا توپ در زمين دولت و بانک مرکزي است؛ يا بايد مسئوليت شرايط فعلي را بپذيرند و با تصميم‌هاي روشن و هماهنگ وارد عمل شوند، يا بازار همچنان جلوتر از سياستگذار حرکت خواهد کرد.انتقاد کارشناسان از سکوت مسئولان در برابر تشنج بازار ارزيک کارشناس پولي و بانکي با انتقاد از سياست‌هاي پولي و بانکي گفت: متأسفانه مسئولان در چنين شرايطي که اقتصاد برهم ريخته شده و بازار ارز و طلا متشنج است، سکوت کرده‌اند که اتفاق خوبي نيست و بايد با مردم صادق باشند. سيد بهاء‌الدين حسيني هاشمي در گفت‌وگو با ايسنا، با اشاره به تحولات اخير بازار ارز و طلا اظهار کرد: همان‌طور که مشاهده مي‌کنيد، طي يک هفته اخير به‌ويژه قيمت دلار و طلا به‌شدت درحال افزايش است و حتي به صورت لحظه‌اي بالا مي‌رود؛ اين دو بازار رابطه مستقيم دارند و اين افزايش‌ها نگران‌کننده است.وي در پاسخ به اين پرسش که منشأ اين تحولات چيست؟ گفت: اين وضعيت هم مي‌تواند ناشي از مسائل بين‌المللي باشد و هم نتيجه نبود برنامه‌ريزي مناسب در بانک مرکزي. معمولاً بعد از افزايش قيمت‌ها، ناهنجاري و تلاطم در بازار شکل مي‌گيرد و در چنين شرايطي مسئولان بايد با دخالت، نفوذ در بازار، اطلاع‌رساني و موضع‌گيري، فضا را مديريت کنند. اما متأسفانه اکنون شاهد سکوت مسئولان و عدم اتخاذ تدبير هستيم که اين خود موجب تشديد نگراني مردم، بازارسازان و حتي سوداگران شده است.اين کارشناس پولي ادامه داد: وقتي مردم و فعالان بازار مي‌بينند قيمت‌ها هر روز بالا مي‌رود و مسئولان سکوت کرده‌اند، طبيعتاً تشويق مي‌شوند وارد بازار شوند. از طرف ديگر، اخبار بيروني، شبکه‌هاي خارجي و فضاي مجازي هم القا مي‌کنند که ايران ذخاير کافي براي دخالت در بازار ندارد و هرچقدر پول تزريق شود، جمع‌آوري مي‌شود. اين‌ها همه به التهاب بازار دامن مي‌زند.حسيني هاشمي با اشاره به وضعيت بودجه و تورم گفت: لايحه بودجه‌اي که منتشر شد، يک بودجه انقباضي است که خود دولت حداقل تورم 40 درصدي را پيش‌بيني کرده؛ درحالي که تورم کالاهاي ضروري و اقلام اساسي اکنون بالاي 70 درصد است. همه به دنبال اين هستند که ارزش ريال خود را حفظ کنند. اين يک بازي کهنه و خطرناک است که متأسفانه مسئولان پولي و بانکي در مديريت آن ناتوان بوده‌اند.وي افزود: بي‌اعتمادي گسترده‌اي نسبت به نظام بانکي وجود دارد. حتي اگر دولت بگويد پولتان را بياوريد و سود هم بدهيم، بسياري ترجيح مي‌دهند وارد بازارهاي جانبي شوند. سکوت مسئولان بانکي نشان مي‌دهد که عملاً تماشاگر صحنه هستند، درحالي که سوداگران از اين وضعيت منتفع مي‌شوند.اين کارشناس حوزه پولي درباره راهکارها تصريح کرد: تنها خبري که مي‌تواند بازار را آرام کند، چند ديدار و توافق مثبت بين‌المللي و کاهش تنش‌ها است؛ اينکه اعلام شود سايه جنگ از سر کشور برداشته شده و تعاملات بين‌المللي بهبود يافته است. اين‌ها مي‌تواند تلاطم بازار را بخواباند. در غير اين صورت، با اين فاکتورها به سمت تورم صددرصدي حرکت مي‌کنيم.حسيني هاشمي با اشاره به نظريه اقتصادي «پول بد، پول خوب را از دور خارج مي‌کند» گفت: وقتي توازن و تعادل برقرار نباشد، پول بد باعث خروج پول خوب مي‌شود. ما طي دهه‌ها درآمدهاي عظيم ارزي داشتيم؛ اما صندوق ذخيره ارزي امروز تقريباً خالي است. اين اتفاق تلخ نتيجه سياست‌هاي غلط پولي، ارزي و بانکي، سرکوب نرخ ارز و ايجاد تبعيض‌هاي گسترده است.وي گفت: بزرگ‌نمايي واردات، کوچک‌نمايي صادرات، قيمتگذاري دستوري و سياست‌هاي غلط ارزي باعث خروج سرمايه و تشديد بحران شده است. اکنون بايد اين سياست‌ها اصلاح شود؛ حتي اگر هزينه سنگيني داشته باشد، راه ديگري وجود ندارد. بايد به سمت يکسان سازي نرخ ارز برويم که آن هم هزينه سنگيني دارد.