موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13261
وسواس بیمارگونه آمریکا برای دشمن‌سازی*جفري ساکس کارشناس آمريکايي: چین در حال رشد و‌ آمريکا در حال ان

وسواس بیمارگونه آمریکا برای دشمن‌سازی*جفري ساکس کارشناس آمريکايي: چین در حال رشد و‌ آمريکا در حال انزوا و نظم جهاني در حال تغيير استچين در طول هزار سال حتي يک بار هم به ژاپن حمله نکرد. تصورش را بکنيد! بريتانيا نمي‌توانست حتي يکي دو سال دست از تجاوز به کشورهاي ديگر بردارد، هميشه بايد به جايي تجاوز مي‌کرد و ايالات متحده؟ خب آنها حتي يک سال هم استراحت نمي‌کنند! نمي‌دانم حقيقت ماجرا چيست، شايد تصادفي باشد، اما بعيد مي‌دانم. امروز بزرگترين پالايشگاه ونزوئلا ناگهان منفجر شد! براي من خيلي شبيه عمليات سيا است. البته تضمين نمي‌دهم که اينطور باشد، هنوز خبر بيشتري نداريم. اما هفته گذشته، رئيس‌ جمهور ترامپ گفته بود که سيا را مأمور عمليات در داخل ونزوئلا کرده است و حالا فقط يک هفته بعد، بزرگترين پالايشگاه ونزوئلا منفجر مي‌شود.ايالات متحده واقعاً نمي‌تواند حتي يک هفته بدون اينکه کسي را نکشد بگذراند! اما چين قرن‌هاست بدون تجاوز به همسايگانش زندگي مي‌کند. در واقع چين هزار سال کامل بدون آنکه حتي يک بار به ژاپن، همسايه نزديکش، حمله کند، گذرانده است با اينکه قدرتش بسيار بيشتر از ژاپن بود!جالب است بدانيد تنها دو بار تلاش براي حمله به ژاپن از خاک چين صورت گرفت، اما آن هم زماني بود که چين توسط مغول‌ها فتح شده بود. حدود 800 سال پيش، مغول‌ها دو بار تلاش کردند به ژاپن حمله کنند و هر دو بار شکست خوردند. ولي خودِ چيني‌ها هرگز چنين کاري نکردند. برعکس، ژاپني‌ها بارها به چين حمله کردند! چين هرگز به کره حمله نکرد. چين يک‌بار به ويتنام حمله کرد که آن هم حدود 615 سال پيش بود. سپس در سال 1979 (58ش)، يک درگيري يک ماهه با ويتنام داشتند و اين همان کشوري است که آمريکا آن را «دشمن» خود معرفي مي‌کند! به همين دليل من اين رويکرد آنها را نوعي «سراسيمگي رواني» مي‌نامم، وسواس بيمارگونه آمريکا نسبت به دشمن‌سازي!چين کوچک‌ترين تهديدي نيست. آنها به هيچ کسي حمله نمي‌کنند، در هيچ جنگي نبودند، و 46 سال است که حتي يک گلوله هم در جنگ شليک نکردند! جنگ آخرشان فقط يک ماه طول کشيد،‌ آن هم وقتي بود که ويتنام دولت متحد چين در کامبوج را سرنگون کرد و چين خواست براي يک ماه آن را «تنبيه» کند! جز اين مورد، چين بيش از چهار دهه است که در هيچ جنگي نبوده است. اما ما در آمريکا در يک توهم بيمارگونه به سر مي‌بريم، اين باور که بايد «شماره يک» باشيم تا بتوانيم به بقيه دستور بدهيم و جالب اينجاست که تمام اين ترفندها را از بريتانيايي‌ها ياد گرفتيم همان‌هايي که 200 سال پيش همين کار را مي‌کردند! چين از سال 1980 اندازه اقتصاد خود را 40 برابر کرده است. بله، 40 برابر! آنها اکنون اقتصادي بزرگتر از ايالات متحده دارند. از نظر صنعتي بسيار قدرتمندتر است و از لحاظ فناوري، در بيشتر بخش‌ها - نه همه، اما در بيشتر آنها - چين از ايالات متحده پيشرفته‌تر است.ده سال ديگر، وقتي پشت فرمان بنشينيد، ماشين‌تان برقي و ساخت چين خواهد بود. حتي اگر تسلا برانيد! تسلا در واقع يک خودروي چيني است، فقط ايلان ماسک در رأس شرکت آن است! چون اين کارخانه گيگافکتوري در شانگهاي است که به تسلا امکان رقابت داده است! چين موفق شده و به همين دليل ما اکنون در پايان يک چرخه ديگر قرار داريم.دوران امپراتوري اروپا به پايان رسيده است. دوران امپراتوري بريتانيا در سال 1945 تمام شد و دوران امپراتوري ايالات متحده همين حالا در حال پايان يافتن است! و به همين دليل است که دونالد ترامپ در داخل کشور تمرکز کرده است! چون او نمي‌خواهد يکي از چند قدرت باشد؛ او مي‌خواهد تنها قدرت باشد. اما اين توهم هنوز در واشنگتن ادامه دارد؛ هنوز تمام نشده است.آمريکا هنوز کشوري قدرتمند است کشوري خطرناک، با ارتشي بيش از حد بزرگ؛ آنها هنوز هم بر جريان پرداخت‌هاي بين‌المللي کنترل دارند و مي‌توانند جريان مالي کشورهايي را که در برابرش آسيب‌پذيرند، باز يا ببندند! به ياد داشته باشيد، صندوق بين‌المللي پول و بانک جهاني در اصل مؤسسات آمريکايي‌ هستند، هرچند به ظاهر چندجانبه‌اند! آنها با نيت‌هاي بدي تأسيس نشدند، اما تحت سلطه آمريکايي‌ها قرار دارند و همين موضوع هنوز به واشنگتن قدرت مي‌دهد.من هميشه تأکيد مي‌کنم که در تحليل اقتصاد بايد جغرافيا را هم درنظر گرفت. جغرافياي قدرت اين است: در خيابان پنسيلوانيا، کاخ سفيد قرار دارد! با اينکه ديگر بال شرقي وجود ندارد چون ترامپ احمق چند هفته پيش آنجا را تخريب کرد! ببخشيد ولي اين حقيقت دارد.در خيابان شماره 16، کاخ سفيد است. در خيابان شماره 15، ساختمان وزارت خزانه‌داري قرار دارد. در خيابان شماره 17، دفتر اجرايي رياست ‌جمهوري ايالات متحده است. در خيابان شماره 18، بانک جهاني قرار دارد. و در خيابان شماره 19، صندوق بين‌المللي پول قرار دارد! يعني تنها دو بلوک بين دفتر رئيس ‌جمهور و نهادي که سرنوشت اقتصادي کشورهاي جهان را تعيين مي‌کند فاصله است. لازم نيست حتي پيام بفرستيد، فقط 30 ثانيه طول مي‌کشد تا از خيابان عبور کنيد و بگوييد: «برنامه آن کشور را وتو کنيد!»و اين هنوز قدرت است اما قدرتي که در حال افول است. بخشي از اين افول به خاطر ظهور گروه بريکس است. چون کشورهاي بريکس مي‌گويند: «ديگر نمي‌خواهيم زير انگشت شستِ امپراتوري آمريکا باشيم!» دنيا در حال تجزيه يا فروپاشي نيست اين ايالات متحده است که خودش را منزوي مي‌کند! ديگر حتي در «مهماني‌هاي جهاني» هم شرکت نمي‌کند! آنها فقط با وضع تعرفه مي‌گويند: «شما حق نداريد به بازار ما دسترسي داشته باشيد!» و بقيه دنيا هم مي‌گويند: «خيلي خوب، بازار شما ديگر آن قدرها هم براي ما مهم نيست!»ترامپ گفت: «ما مي‌خواهيم چين را به خاطر موفق بودنش مجازات کنيم - بله، دقيقاً به خاطر موفقيتش - پس 100 درصد تعرفه روي کالاهاي چيني وضع مي‌کنيم.» و چين فقط يک ساعت بعد پاسخ داد: «بسيار خب، ما هم 120 درصد تعرفه روي کالاهاي آمريکايي مي‌گذاريم!» ترامپ گفت: «پس ما صادرات تراشه‌هاي پيشرفته به چين را ممنوع مي‌کنيم.» و چين گفت: «خيلي خب، ديگر آهن‌رباهاي خاکي کمياب را برايتان نمي‌فرستيم!» و ايالات متحده - فقط نيم ساعت بعد - گفت: «تسليم!»