موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13261
هجمه شديد روسيه به تصميم سران اتحاديه اروپا درباره کمک 90 ميلياردي به اوکراينرهبران اتحاديه اروپا دي

هجمه شديد روسيه به تصميم سران اتحاديه اروپا درباره کمک 90 ميلياردي به اوکراينرهبران اتحاديه اروپا ديروز براي ارائه يک وام 90 ميليارد يورويي به اوکراين به منظور پر کردن کسري بودجه قريب‌الوقوع آن به توافق رسيدند، اما در مورد استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده روسيه براي تأمين اين منابع به توافق دست نيافتند.ديميتري مدودف معاون شوراي امنيت روسيه اجلاس سران اتحاديه اروپا در مورد دارايي‌هاي روسيه را «اجلاس دزدها» توصيف کرد.وي افزود: اروپا برنامه‌هاي خود براي دزديدن دارايي‌هاي روسيه را رها نکرده است، اما موقتاً در مورد اين موضوع «سکوت» کرده است.ازسوي ديگر کريل ديميتريف فرستاده ويژه ولاديمير پوتين در امور سرمايه‌گذاري و همکاري اقتصادي، روز جمعه پس از آنکه رهبران اتحاديه اروپا تصميم گرفتند به جاي استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده روسيه، از طريق استقراض پول براي تأمين مالي اوکراين اقدام کنند، گفت که قانون و خرد پيروز شدند.ديميتريف در شبکه ايکس نوشت: ضربه بزرگ به جنگ‌طلبان اتحاديه اروپا به رهبري اورزولا [فون در لاين] شکست‌خورده صداهاي منطق در اتحاديه اروپا استفاده غيرقانوني از دارايي‌هاي روسيه براي تأمين مالي اوکراين را منع کرد.. سران اتحاديه اروپا از عصرپنجشنبه در بروکسل درحالي پشت درهاي بسته درباره تأمين مالي دست‌کم 90 ميليارد يورو حمايت از اوکراين براي سال‌هاي 2026 و 2027 (1406-1405ش) گرد هم آمدند که طرح جنجالي استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده روسيه به‌عنوان «وام غرامت» با مخالفت بلژيک و چند عضو ديگر روبه‌روبود و همزمان سايه عقب‌نشيني آمريکا از حمايت‌هاي پيشين، اين نشست را به آزموني پرخطر براي وحدت و اعتبار سياسي قاره تبديل کرد.اورسولا فون‌درلاين رئيس کميسيون اروپا هنگام ورود به نشست با لحني صريح گفت: «بايد امروز به يک راه‌حل برسيم، بدون يک راه‌حل براي تامين مالي اوکراين براي دو سال آينده، شوراي اروپا را ترک نمي‌کنيم.»آنتونيو کوستا رئيس شوراي اروپا نيز همسو با همين پيام اعلام کرد: رهبران «بدون تصميم نهايي براي تامين نيازهاي مالي اوکراين براي 2026 و 2027» از نشست خارج نخواهند شد. در شورا «حمايت گسترده‌اي» از گزينه «وام غرامت» وجود دارد، گزينه‌اي که هدف آن افزايش فشار بر روسيه و قرار دادن اوکراين در «بهترين شرايط» براي گفت‌وگوهاي صلح عنوان مي‌شود.محور اصلي اختلاف، به سازوکار استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده بانک مرکزي روسيه در اتحاديه اروپا برمي‌گردد که حجم آن حدود 210 ميليارد يورو برآورد مي‌شود و بنا بر گزارش‌هاي اروپايي، بخش عمده اين رقم در شرکت سپرده‌گذاري و تسويه «يوروکلير» در بروکسل نگهداري مي‌شود.طرحي که کميسيون اروپا آن را «وام غرامت» مي‌نامد، بر اين مبناست که وامي بدون بهره براي اوکراين فراهم شود و بازپرداخت آن به زماني موکول شود که روسيه خسارت‌هاي جنگ را بپردازد. در سطح سياسي، حاميان طرح مي‌گويند اين مسير به اوکراين امکان مي‌دهد در سال‌هاي پيش‌رو از نظر مالي از پا نيفتد و همزمان پيام بازدارنده‌اي به مسکو ارسال شود، اما مخالفان هشدار مي‌دهند که ورود به حوزه دارايي‌هاي يک دولت مي‌تواند اتحاديه اروپا را با مناقشه حقوقي سنگين و همچنين خطر اقدام تلافي‌جويانه روبه‌رو کند.بلژيک در قلب اين جدل ايستاده است، کشوري که به دليل ميزباني بخش عمده دارايي‌هاي مسدودشده روسيه و نقش يوروکلير، بيش از ديگران نگران تبعات حقوقي و اقتصادي است و مي‌گويد تضمين‌هاي کافي براي تقسيم هزينه‌هاي احتمالي دريافت نکرده است.در اردوگاه حاميان «وام غرامت»، آلمان نقش پيشران دارد. فريدريش مرتس صدراعظم آلمان امروز گفت درباره دارايي‌هاي مسدودشده روسيه گزينه ديگري نمي‌بيند و اظهار اميدواري کرد که اختلاف‌ها در همين نشست جمع شود.او در عين حال تلاش کرد پيام وحدت ارسال کند و گفت: نگراني برخي کشورها به‌ويژه بلژيک را درک مي‌کند و اميدوار است اعضاي اتحاديه اروپا در کنار هم اين نگراني‌ها را برطرف کنند تا نشانه‌اي از قدرت و اراده در برابر روسيه ارائه شود.در سوي ديگر، مخالفان يا مرددان مي‌گويند اين تصميم مي‌تواند پيامدهايي فراتر از پرونده اوکراين داشته باشد. بلژيک از يکسو به‌دنبال سپر حمايتي روشن ازسوي ديگر اعضاست و ازسوي ديگر، برخي کشورها مانند ايتاليا نيز به‌صراحت شرط گذاشته‌اند که هر اقدام بايد پايه حقوقي محکم داشته باشد تا به ادعاي آنان به دستاويزي براي پيروزي سياسي مسکو تبديل نشود.در اين ميان، لهستان با ادبياتي تند تلاش کرد فضاي نشست را از سطح بحث فني به سطح انتخاب راهبردي ببرد. دونالد توسک نخست‌وزير لهستان گفت: «حل موضوع يا امروز يا فردا انجام مي‌شود و اين تصميمي است که ما بايد بگيريم.»او سپس در پيامي که بازتاب گسترده يافت نوشت: «اکنون يک انتخاب ساده داريم: يا پول امروز، يا خون فردا … من فقط درباره اوکراين صحبت نمي‌کنم، درباره اروپا صحبت مي‌کنم.» اين نوع ادبيات، علاوه بر برجسته کردن فشار رواني بر مخالفان، نشان مي‌دهد بخشي از اروپا مي‌خواهد تصميم مالي را شکل مستقيم به اعتبار امنيتي اتحاديه اروپا گره بزند و شکست احتمالي را معادل کاهش بازدارندگي تصوير کند.لوکزامبورگ نيز با لحني کمتر تند اما معنادار، همان پيوند را با کليدواژه نبود آمريکا صورت‌بندي کرد. لوک فريدن نخست‌وزير لوکزامبورگ گفت: اروپا بايد به اوکراين ابزار بقا بدهد و در عين حال يادآور شد: «نياز داريم متحد بمانيم چون ممکن است آمريکا در آينده کنار ما نباشد.»وي اذعان کرد که استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده پيچيده است اما مي‌توان آن را عملي کرد. وي در ادامه ادعا کرد که در سناريويي که روسيه در پايان جنگ يا هنگام تغيير وضعيت تحريم‌ها پرونده حقوقي باز کند، اروپا بايد گروهي از کشورها را براي تقسيم خطرات و ارائه تضمين‌ها کنار هم بياورد.در همين حال، ولاديمير زلنسکي رئيس‌جمهوري اوکراين در پيام‌هاي اخير خود از متحدان خواسته است درباره استفاده از دارايي‌هاي مسدودشده روسيه جرأت به خرج دهند و نتيجه نشست‌هاي اروپايي را به‌گونه‌اي دانست که روسيه احساس کند ادامه جنگ در سال آينده بي‌فايده است زيرا اوکراين حمايت خواهد داشت.