ايران حقيقي، ايران مجازيدکتر يدالله حبيبيفضاي مجازي به مجموعهاي از پلتفرمها، شبکههاي ارتباطي و مح
ايران حقيقي، ايران مجازيدکتر يدالله حبيبيفضاي مجازي به مجموعهاي از پلتفرمها، شبکههاي ارتباطي و محيطهاي ديجيتال اطلاق ميشود که از طريق اينترنت و فناوريهاي مرتبط ايجاد شدهاند. اين فضا امکان برقراري ارتباط، دسترسي به اطلاعات، خريد و فروش محصولات و خدمات، و حتي آموزش و سرگرمي را فراهم ميکند. در واقع، فضاي مجازي همان دنياي ديجيتالي است که ما روزانه با آن در ارتباط هستيم، از شبکههاي اجتماعي مانند اينستاگرام و ايکس گرفته تا ابزارهاي پيامرساني مانند واتساپ و تلگرام. اين فضا توانسته است به خوبي در زندگي مردم جا باز کند. فضاي مجازي با ويژگيهايي همچون آزادي بيان، دسترسي به اطلاعات بدون مرز و امکان مشارکت اجتماعي، ظرفيتهاي زيادي را براي تحولات اجتماعي و فرهنگي ايجاد کرده است. اين ويژگيها به ويژه در دوران پس از انقلاب اسلامي ايران، در کنار مزاياي فراوان، عوارضي را نيز به همراه داشتهاند نظيرآسيبهاي اجتماعي در حوزه امنيت ملي وفرهنگ اسلامي–ايراني و آسيبهاي فردي، خانوادگي، تحصيلي، شخصيتي، هويتي، شکاف بين نسلي و اعتياد.بحث در اين حوزه ونقش حکمراني و مردم در برخورد با اين پديده نيازمند سياستگذاري و فرهنگ سازي و تدابيرملي است و فرصت ديگري را ميطلبد اما انچه مورد توجه نگارنده است با عطف به اين که فضاي مجازي فقط يک پديده فني نيست و ابعاد فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي گستردهاي دارد و شرايطي براي دشمنان فراهم نموده که بااستفاده از زمينههاي داخلي جبهه وسيعي از امکانات را براي نشان دادن يک چهره کاملا مخدوش از ايران حقيقي دنبال ميکنند بگونهاي که اگر کسي براي اولين بار بخواهد ايران را از دريچه فضاي مجازي بشناسد در تضاد کامل با ايران حقيقي خواهد بود. جبهه استکبار بينالمللي به رهبري آمريکا با علم به توانمندي مردم شريف ايران در دفاع از شرف و کيان خود به دنبال تغيير نگاه آنان بخصوص نسل جوان به انقلاب اسلامي و ارزشهاي ديني و ملي ازطريق بمباران خبري وتحليلهاي فريبنده است.به نظر ميرسد تدابير ذيل در مقابله و يا کاهش آثار اين هجوم ويرانگر مؤثر خواهد بود.1- نگاه ملي و راهبردي به موضوع از عوامل مهم اقدام در اين حوزه است فقط کافي است بدانيم ايران با جمعيتي بالغ بر 85 ميليون نفر، يکي از کشورها با بيشترين تعداد کاربران اينترنت در خاورميانه است. طبق گزارشهاي موجود، حدود 70 ميليون نفر از جمعيت ايران دسترسي به اينترنت دارند و اين آمار نشان دهنده وابستگي روزافزون جامعه ايراني به فضاي مجازي براي انجام فعاليتهاي روزمره است. تهديدات امنيتي ناشي از فعاليتهاي آنلاين ميتواند عواقب جدي براي افراد و سازمانها داشته باشد.2- بوم شناسي فضاي مجازي باکمک کارشناسان، به گونهاي که بيان تهديدات و مبارزه باآن فرصتها را زايل و نابود نکند. فضاي مجازي به طرز چشمگيري زندگي انسانها را در حوزههاي مختلف تحت تأثير قرار داده است. اين فضا توانسته است ارتباطات، تجارت، سرگرمي، و حتي آموزش را متحول کند. افراد از طريق فضاي مجازي به راحتي با ديگران ارتباط برقرار ميکنند، محصولات را خريداري ميکنند و از خدمات آموزشي آنلاين استفاده ميکنند بايد به ميزان بسترسازي فرهنگي و سرمايهگذاري در اين جهت از ميزان تهديدها کاست و بر ميزان فرصتهاي آن افزود. به عبارت ديگر جهان مجازي راکاملاً واقعي بدانيم.3- ارتقاء سواد رسانهاي مهارت محور يکي ازبهترين راهکارها براي استفاده بهينه ازفرصتهاي فضاي مجازي و کاستن از خطرات آنست. آموزشهاي مداوم در زمينه امنيت سايبري،حريم خصوصي و مديريت اطلاعات ميتواند بسياري از تهديدات را خنثي کند. مؤسسات آموزشي، مدارس وحتي خانوادهها بايد آموزشهاي مرتبط با امنيت اينترنت رابه بخشي ازبرنامههاي درسي تبديل کنند. مطالعات نشان ميدهند آموزشهاي مرتبط با فضاي مجازي ميتواند به کاهش تهديدات امنيتي و افزايش اعتماد کاربران به اين فضا کمک کند. وقتي در کشوري مثل فنلاند در دوره ابتدائي براي دانشآموزان بيش از 50 مهارت ياد ميدهند چرا ما از اين فرصتها غافل باشيم. برابر آمار 14 درصد کاربران اينترنت توليدکننده محتوا هستند و بخش عمده جامعه تنها مصرفکنندهاند، موضوعي که سطح تأثيرپذيري را افزايش ميدهد. بنابراين مهارت مواجهه با فضاي مجازي و نحوه استفاده از آن در راس مهارتهاست.4- با اقناع افکار عمومي ميتوان تهديدات ناشي از فعاليتهاي مجازي و عواقب آن رابه تصوير کشيد و موضوع «صيانت از فضاي مجازي» را به عنوان امري در جهت منافع مردم، نه محدودسازي، عملياتي کرد کاري که بعضي از کشورها در مديريت آن موفق بودهاند وتوانستهاند تابآوري سايبري را افزايش دهند. تقويت پيام رسانههاي داخلي و تنوع بخشي به آنها در اين زمينه ميتواند مؤثرباشد.5- نقش صدا وسيما در اين باره ويژه است اگرچه درباره مرجعيت صداوسيما نزد افکار عمومي گفتنيها زياد است ولي سياستگذاران اين رسانه ملي عليالقاعده در پايش فعاليتهاي آن بايد به واقعيتهايي رسيده باشندودر بازتعريف راهبردهاي آن نقش آفريني اين رسانه ملي را ارتقاء دهند. حقيقت اين است که حاکميت در جمهوري اسلامي به رغم داد و فرياد در سپردن امور به دست مردم متناسب با اهداف نظام ناکام بوده است و نتوانسته آنچنان که بايسته وشايسته است از توان مردمي و ملي در حل مشکلات از آن استفاده کند ويکي از نمونههاي آن صدا وسيماست که امکان استفاده از ظرفيت بخش خصوصي در توليد و نشر خبر و فيلم وجود دارد، بستري که ميتواند به بالندگي فرهنگي منجر شود واشتغالزايي را به همراه داشته باشد حال چه کسي جرات دارد از صدا و سيماي بخش خصوصي صحبت کند. آري اگرحکمراني قوي با نظارت درست و بموقع باشد ودرجاي خود با متخلفين برخورد کند ميشود در اين کشور با غناي فرهنگي و وجودوافر فرهيختگان تلويزيون خصوصي هم راهاندازي کرد و جامعه را درمقابل سيل بنيان کن فرهنگ دنياپرستي غرب نجات داد.6- در فضاي مجازي هيچگاه جنگ متوقف نشده ومصداق واقعي نبرد نرم است و بخشهاي مختلف وخدماترسان کشور، مسئولين و افراد دائماً تحت حمله قرار دارند. ومخاطب اصلي آنان جامعه ايران، بهويژه جوانان هستند برابر آمار44 درصد افراد زير 35 سال نشانههايي از اعتياد اينترنتي دارند و 55 درصد اخبار مردم از فضاي مجازي تأمين ميشود. در چنين شرايطي مهمترين الزام و دغدغه کارآمدي حاکميت ومبارزه با فساد بخصوص فسادهاي سازمان يافته است ونيز خردمندي، سعه صدر، مراقبت و بهانه ندادن به دشمن است چقدر خوب است که در ميزگردهاي علمي و مناظرات، مصاحبهها، سخنرانيها، خطبههاي نماز جمعه، مداحيها، رفتار گروههاي مرجع و ارائه آمار دقت بعمل آيد و سوژههای سوءاستفاده و هتک حرمت به دشمنان داده نشود.7- راهبرد اصلي در ايران مجازي شکستن اراده مردم ايران در استقلال طلبي و تکيه بر توان ملي است و مسير آن در درجه نخست تشکيک در مباني عقيدتي و رفتاري وهويت ايراني-اسلامي وسپس انکارآن خاصه در نزد جوانان است ودر مرحله دوم نوبت ميرسد به ايجاد سؤال نسبت به پديده انقلاب اسلامي وکارآمدي حکمراني درايران، ودرنهايت سست کردن اراده ملي براي ضربات نهائي است وهمه اين امور به پشتوانه تحريمهائي است که ناجوانمردانه بر عليه ملت ايران بکار بستهاند در چنين شرايطي وظيفه همگاني و مخصوصا مسيئولين است که به ايران قوي بينديشند و با تلاش جهادي دشمنان را در تعبير روياي شومشان ناکام بگذارند انشاءالله. والسلام.
