موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13222
نسل‌کُشي خاموش و حمام خون مزدوران اسرائیلی و اماراتی در غرب سودان

 

مزدوران اسرائيل و امارات، نسل‌کشي هولناکي را عليه غيرنظاميان بي‌دفاع در شهر الفاشر سودان به راه انداخته‌اند که سکوت مدعيان دروغين دفاع از حقوق بشر هم آنها را براي ادامه اين کشتار بي‌رحمانه جري‌تر کرده است.

اين روزها شبه نظاميان مزدور موسوم به نيروهاي واکنش سريع (قوات الدعم السريع RSF) که از حمايت گسترده اسرائيل و امارات بهره مي‌برند، نسل‌کشي هولناکي را عليه غيرنظاميان بي‌دفاع الفاشر سودان به راه انداخته‌اند و سکوت مدعيان دروغين دفاع از حقوق بشر هم آنها را براي ادامه اين کشتار بي‌رحمانه پشتيباني کرده است.

دهها ويدئوي ثبت شده نشان مي‌دهد که چگونه دهها غير نظامي بيگناه هدف گلوله‌هاي مستقيم شبه نظاميان واکنش سريع قرار گرفته اند، همچنين صدها نفر از کودکان و سالخوردگان که از شهر الفاشر درحال فرار بودند، قتل عام شدند.تصويري ازسوي فعالان سوداني منتشر شده است که در توضيح آن چنين آمده است: اين جنايتکار تشنه خون بيگناهان ملقب به ابول ولو يکي از مزدوران امارات است، او صدها انسان بيگناه را در الفاشر و کردفان به قتل رسانده است و تهديد کرده که عطش آدمکشي وي تنها با کشتار 2000 انسان بيگناه و اسير برطرف خواهد شد.اين مزدور،در بيشتر تصاوير مربوط به جنايات پاکسازي نژادي که از طريق دوربين خود ثبت کرده به چشم مي‌خورد. اين چنين سکوت جامعه بين‌المللي سبب ادامه جنايات امثال اين جنايتکار در کشتار بيشتر بيگناهان در سودان شده است.

مزدوران امارات که به انواع سلاحهاي مرگبار مجهز هستند، در سايه سکوت جامعه جهاني به نسل کشي هولناک در سودان ادامه مي‌دهند، به طوري که در نتيجه جنايات آنها، برخي شهرها به طور کامل از بين رفته است و برخي روستاها کاملا با خاک يکسان شده است. صدها زن مورد تعرض قرار گرفتند. هزاران نفر از جمله شيرخوارگان، زنان، جوانان و سالخوردگان قتل عام و بيش از 12 ميليون نفر از مردم سودان در نتيجه اين جنايات رعب آور آواره شدند.

جهانيان و مدعيان دروغين دفاع از حقوق بشر، جنايت نسل کشي هولناک در سودان ازسوي شبه نظاميان واکنش سريع مورد حمايت امارات را ناديده گرفته است که اين سکوت به مرگ هزاران غيرنظامي در سودان منجر شده است به طوري که آنچه اکنون در شهر الفاشر در شمال دارفور در جريان دارد، «نسل کشي خاموش» در سايه سکوت رسانه‌هاي بين‌المللي و سازمانهاي بشردوستانه و جامعه بين‌المللي است که از اعمال فشار بر کشورهاي حامي اين شبه نظاميان تروريست و در رأس آنها امارات براي متوقف کردن اين جنايات خودداري مي‌کنند.

مقامات دولت سودان بارها از نقش امارات در ادامه جنگ و نسل کشي و جناياتي که شبه نظاميان واکنش سريع مرتکب مي‌شوند، خبر داده و حتي از امارات به شوراي امنيت سازمان ملل شکايت برده‌اند. سوداني‌ها معتقدند که توقف جنگ در سودان تنها با دست کشيدن حاکمان امارات از ويران کردن سودان و پايان دادن آنها به حمايت همه جانبه از شبه نظاميان واکنش سريع و توقف دخالت جنايتکارانه و نقض آشکار حاکميت اين کشور و ناديده گرفتن خون بيگناهان ممکن است.

اعدام ميداني، حذف و پاکسازي نژادي و نقض هولناک حقوق بشر گوشه‌اي از جنايات وحشتناک شبه نظاميان مزدور امارات در شهر الفاشر و شمال کردفان سودان است، جناياتي که در سايه سکوت مشکوک جامعه به اصطلاح جهاني ادامه دارد.

ريشه يابي مناقشات اخير سودان

مناقشه اخير سودان توجه افکار عمومي جهان را چندان معطوف اين کشور عربي افريقايي نکرده است. اما در خاورميانه و شمال آفريقا، تحولات اين کشور بايد با حساسيت بيشتري دنبال ‌شود.

از سال 2023 (1402ش) دور جديدي از جنگ‌هاي داخلي در سودان بين نيروهاي مسلح اين کشور به رهبري ژنرال عبدالفتاح البرهان و نيروهاي واکنش سريع به فرماندهي محمد حمدان دگالو (معروف به حميدتي) آغاز شد؛ نزاعي داخلي که با دخالت طرف‌هاي خارجي چون اسرائيل و خصوصا امارات ابعاد پيچيده‌اي پيدا کرده است.

در خصوص دخالت‌هاي اسرائيل در سودان، تل‌آويو هم با برهان مراوداتي دارد و هم با حمدان، اما با سقوط شهر الفاشر به دست نيروهاي حميدتي (محمد حمدان) و کشتار مردم غير نظامي در اين شهر، تحولاتي در شرف رخ دادن است که انگشت اتهام را به سوي امارات نشانه مي‌رود. کشوري که همسويي منافع با اسرائيل در سودان و درياي سرخ دارد.

در جلسه روز پنجشنبه شوراي امنيت براي بررسي تحولات دارفور شمالي و شهر الفاشر، سفير سودان در سازمان ملل به شدت با سفير امارات وارد بحث شد و اين کشور را متهم به دخالت در امور داخلي سودان کرد. سفير سودان طي سخنراني در اين جلسه گفت که بارها اسنادي را به اين شورا ارائه کرده که دست داشتن امارات در حمايت از نيروهاي واکنش سريع را اثبات مي‌کند.

سودان در بخشي از سال‌هاي حکومت عمر البشير، روابط دوستانه‌اي با ايران داشت. اين کشور حتي در مقطعي متهم شده بود که سلاح‌هاي ايراني را از بنادر خود به مصر و سپس غزه منتقل مي‌کند. پس از کنار رفتن البشير، دولت جايگزين در اکتبر 2020(99ش) اسرائيل را به رسميت شناخت.

سال 2021 (1400ش) ژنرال عبدالفتاح البرهان کودتا کرد. او و حميدتي تا مدتي با هم همکاري مي‌کردند و هر دو نيز در خصوص به رسميت شناختن اسرائيل همسو بودند. اما در سال 2023 (1402ش) حميدتي عليه برهان اعلام جنگ کرد و اکنون نيروهاي تحت امر او به شهر الفاشر مسلط شده‌اند.

سودان با قرار گرفتن در شمال آفريقا، همسايگي مصر و کناره درياي سرخ و البته با دارا بودن معادن غني از طلا و نفت همواره مورد توجه و طمع برخي از رژيم‌هاي منطقه نظير اسرائيل و امارات بوده است.

سطح دخالت‌هاي امارات در سودان

امارات، کشور متهم در فجايع رخ داده در الفاشر است. ماه‌هاست که سودان با امارات برسر تحولات اين کشور و حمايت دوبي از نيروهاي حميدتي دچار اختلاف هستند. برهمين اساس در خردادماه امسال، سودان روابط ديپلماتيک خود با امارات را قطع کرد.

در اوايل مهرماه گذشته، نشريه ميدل ايست آي، طي گزارشي اعلام کرد که «امارات با همکاري اسرائيل پايگاه‌هاي اطلاعاتي در درياي سرخ»ساخته است. «آلون پينکاس»، ديپلمات اسرائيلي نيز اين مطلب را تأييد کرد و گفت که بخشي از اين پايگاه‌ها در آب‌هاي سومالي است.

به تازگي ميدل ايست‌اي پس از ماجراي شهر الفاشر گزارش داده که «امارات يک پايگاه مخفي در سومالي ايجاد کرده و از طريق آن، از نيروهاي واکنش سريع سودان حمايت مي‌کند.»

رد و پاي اسرائيل در تحولات سودان

اسرائيل از زمان کودتاي نظامي در سودان، حضور خود در اين کشور را پررنگ‌تر کرده است. بهمن 1401 الي کوهن وزير خارجه وقت اسرائيل به خارطوم رفت و با ژنرال البرهان ديدار کرد. اما اندکي بعد درگيري بين برهان و حميدتي شروع شد. رژيم صهيونيستي که در ابتدا از البرهان به شکل لفظي حمايت کرده بود، در عمل تمايل بيشتري به حمايت از حميدتي نشان داد.

يک گزارش تحقيقي در سال 2022 (1401ش) از روزنامه هاآرتص نشان داد که اسرائيل «تجهيزات نظارتي پيشرفته ساخت اتحاديه اروپا را با هواپيماي اختصاصي به نيروهاي واکنش سريع تحويل داده است.

در مناقشه اخير نيز برخي از صاحب نظران سوداني در کنار نقش امارات به دخالت‌هاي اسرائيل اذعان مي‌کنند. عبدالرحمن اسماعيل از خبرنگاران سوداني در اين خصوص گفته است که نسل کشي در سودان بخشي از تلاش‌ها براي تحقق طرح اسرائيل بزرگ است.

لزوم توجه به فجايع الفاشر و سودان

اکنون در سودان تحولاتي در جريان است که مي‌طلبد روي آن بيشتر توجه شود. هنوز منطقه دستخوش جنگ طلبي‌هاي اسرائيل است که امارات به عنوان يکي از کشورهاي همسو با اسرائيل، در تحولات سودان نقش آفريني مي‌کند.

در چنين شرايطي توجه به نقش امارات و رژيم صهيونيستي در تحولات سودان ضروري به نظر مي‌رسد. گويا آنها تقسيم کاري در جغرافياي درياي سرخ و سودان داشته‌اند که مي‌تواند باعث ايجاد فتنه‌هايي در آينده شود.

جنگ قدرت‌هاي خارجي در سودان و سقوط الفاشر

سودان، کشوري که بيش از دو سال است در چنگال يک جنگ داخلي ويرانگر گرفتار شده، امروز به نمادي از شکست تلاش‌هاي بين‌المللي براي صلح تبديل شده است. درگيري ميان نيروهاي مسلح سودان (الجيش السوداني SAF)به رهبري ژنرال عبدالفتاح البرهان و نيروهاي پشتيباني سريع (قوات الدعم السريع RSF)به فرماندهي حميدتي، که از آوريل 2023 (1402ش) آغاز شد، نه تنها به کشته شدن بيش از 150 هزار نفر و آوارگي 12 ميليون نفر منجر شده، بلکه خطر تجزيه اين کشور آفريقايي را به اوج رسانده است.

سقوط شهر الفاشر، آخرين پايگاه نيروهاي مسلح سودان در دارفور، در 26 اکتبر 2025 (هفته گذشته)، نقطه عطفي در اين بحران است که نه تنها کنترل کامل نيروهاي پشتيباني سريع بر دارفور را تثبيت کرد، بلکه موج جديدي از جنايات قومي و انساني را به راه انداخت. اين رويداد، که با گزارش‌هاي تأييدشده ازسوي عفو بين‌الملل و ديده‌بان حقوق بشر همراه است، در تنش‌هاي ساختاري عميق ميان دو نيروي نظامي ريشه دارد که هر دو از رژيم ديکتاتوري عمر البشير برآمده‌اند، اما امروز به عنوان دو جناح رقيب، سودان را به ميدان نبردي براي منافع خارجي تبديل کرده‌اند.

براي فهم ريشه‌هاي اين درگيري، بايد به عقب بازگشت؛ به دوران رژيم البشير که از 1989 تا 2019 (98-68ش) بر سودان حکومت کرد. البشير، براي سرکوب شورش‌هاي دارفور در اوايل دهه 2000، شبه‌نظاميان عرب‌تبار جانجويد را به عنوان نيروي موازي با ارتش منظم نيروهاي مسلح سودان بسيج کرد. اين شبه‌نظاميان، که عمدتاً از قبايل عرب صحرايي تشکيل شده بودند، با حمايت هوايي و زميني نيروهاي مسلح سودان، حملات سيستماتيک عليه غيرعرب‌هاي آفريقايي‌تبار مانند ماسالي‌ها را آغاز کردند. نتيجه، جنگي بود که سازمان ملل آن را اولين نسل‌کشي قرن 21 ناميد: بيش از 300 هزار کشته و 2٫5 ميليون آواره.

حميدتي، که از يک چوپان شتر به فرمانده جانجويد صعود کرد، در اين فاجعه نقش کليدي داشت. در سال 2013 (1402ش)، براي مشروعيت‌بخشي به اين نيروها، البشير آن‌ها را به نيروهاي پشتيباني سريع تبديل کرد. يک نيروي شبه‌نظامي با 100 هزار عضو، مجهز به تسليحات سنگين، که هم‌زمان به عنوان مرزبان عمل مي‌کرد و در جنگ يمن در کنار عربستان و امارات جنگيد. اين ادغام، نيروهاي پشتيباني سريع را به ابزاري براي کنترل منابع غني دارفور، از جمله معادن طلا، تبديل کرد و حميدتي را به ثروتمندترين ژنرال سودان بدل ساخت، با دارايي‌هايي که تخمينا ميلياردها دلار از صادرات طلا به امارات مي‌رسد.

شورش سال 2019 (98ش)، که البشير را سرنگون کرد، ظاهراً اتحادي موقت ميان نيروهاي مسلح سودان و نيروهاي پشتيباني سريع ايجاد کرد. البرهان، به عنوان رهبر شوراي حاکميتي انتقالي، و حميدتي به عنوان معاونش، با وعده انتقال به دموکراسي، قدرت را به دست گرفتند. اما اين اتحاد شکننده بود. نيروهاي مسلح سودان، به عنوان ارتش سنتي و ايدئولوژيک‌تر، بر حفظ هويت ملي و ادغام کامل نيروهاي پشتيباني سريع در ساختار خود اصرار داشت، درحالي که نيروهاي پشتيباني سريع، با تمرکز بر منافع قومي و اقتصادي، به دنبال حفظ استقلال خود بود. تنش‌ها در اکتبر 2021 با کودتاي البرهان به اوج رسيد، که نيروهاي پشتيباني سريع را از معادلات قدرت کنار زد و اعتراضات مردمي را شعله‌ور کرد. البرهان، با حمايت مصر و ترکيه، خارطوم را به عنوان پايگاه خود تثبيت کرد، اما حميدتي، با تکيه بر شبکه‌هاي قبيله‌اي در دارفور و روابط تجاري با امارات، نيروهاي پشتيباني سريع را به يک دولت موازي تبديل کرد.

درگيري آوريل 2023 (1402ش)، که با استقرار غيرمنتظره نيروهاي پشتيباني سريع در خارطوم آغاز شد، جرقه رسمي جنگ بود و نيروهاي مسلح سودان آن را خيانت خواندند. نيروهاي پشتيباني سريع ادعاي دفاع از انقلاب را کردند اما در عمق، اين درگيري بر سر تقسيم قدرت، منابع و هويت ملي است، نيروهاي مسلح سودان نماد وحدت مرکزي، نيروهاي پشتيباني سريع نماد فدراليسم قومي و بهره‌برداري از حاشيه. اين جنگ، که از يک مناقشه نخبگان نظامي به يک بحران منطقه‌اي تبديل شده، بدون دخالت خارجي دوام نمي‌آورد.

امارات، با انگيزه‌هاي اقتصادي، نيروهاي پشتيباني سريع را با پهپادهاي انتحاري، مهمات و حتي مزدوران کلمبيايي (که سال گذشته شناسايي شدند) مسلح کرده است. گزارش‌ها نشان مي‌دهد که محموله‌هاي تسليحاتي از ليبي، با برچسب کنيايي، به انبارهاي نيروهاي پشتيباني سريع در نزديکي خارطوم رسيده‌اند. اين حمايت، نه تنها براي کنترل معادن طلا (که 90 درصد صادرات سودان را تشکيل مي‌دهد) بلکه براي نفوذ ژئوپليتيک در شاخ آفريقاست.

در مقابل، نيروهاي مسلح سودان از مصر (با تمرينات نظامي مشترک و سلاح‌هاي پيشرفته) و ترکيه (با پهپادهاي بايراقدار) بهره مي‌برند. روسيه، که ابتدا از طريق واگنر با نيروهاي پشتيباني سريع همکاري داشت، پس از مرگ پريگوژين در سال 2023 (1402ش) به نيروهاي مسلح سودان رو آورد و پايگاه‌هاي دريايي در بندر سودان را در ازاي طلا تضمين کرد.

اين دخالت‌ها، جنگ را به يک صحنه درگيري نيابتي‌ها تبديل کرده است. امارات و مصر بر سر نفوذ در درياي سرخ رقابت مي‌کنند، درحالي که اتيوپي و چاد از درگيري‌هاي مرزي آسيب مي‌بينند.

سقوط الفاشر، که بيش از 500 روز محاصره شده بود، نماد اين شکست‌هاست. هفته گذشته، نيروهاي پشتيباني سريع پايگاه ششم پياده‌نظام نيروهاي مسلح سودان و فرودگاه شهر را تصرف کرد. گزارش‌هاي الجزيره و ديده‌بان حقوق بشر از اعدام‌هاي دسته‌جمعي، تجاوزهاي سيستماتيک و قتل‌عام قومي عليه ماسالي‌ها خبر مي‌دهند. حداقل 1500 کشته در سه روز، با ويديوهايي که مبارزان نيروهاي پشتيباني سريع را درحال تيرباران غيرنظاميان نشان مي‌دهد. عفو بين‌الملل هشدار داد که اين اقدامات يادآور نسل‌کشي دارفور در 20 سال پيش است.

با اين شرايط، سودان در آستانه فروپاشي قرار دارد: نيروهاي پشتيباني سريع با کنترل دارفور، دولت غربي مي‌سازد، درحالي که نيروهاي مسلح سودان شرق را نگه مي‌دارد. بدون فشار هماهنگ بر حاميان خارجي، از ابوظبي تا قاهره، و احياي فرآيند انتقالي دموکراتيک، اين جنگ نه تنها سودان را نابود مي‌کند، بلکه ثبات شاخ آفريقا را تهديد خواهد کرد.

 

*اين روزها شبه نظاميان مزدور موسوم به نيروهاي واکنش سريع (قوات الدعم السريع RSF) که از حمايت گسترده اسرائيل و امارات بهره مي‌برند، نسل‌کشي هولناکي را عليه غيرنظاميان بي‌دفاع الفاشر سودان به راه انداخته‌اند و سکوت مدعيان دروغين دفاع از حقوق بشر هم آنها را براي ادامه اين کشتار بي‌رحمانه پشتيباني کرده است

*مزدوران امارات که به انواع سلاحهاي مرگبار مجهز هستند، در سايه سکوت جامعه جهاني به نسل کشي هولناک در سودان ادامه مي‌دهند، به طوري که در نتيجه جنايات آنها، برخي شهرها به طور کامل از بين رفته است و برخي روستاها کاملا با خاک يکسان شده است. صدها زن مورد تعرض قرار گرفتند. هزاران نفر از جمله شيرخوارگان، زنان، جوانان و سالخوردگان قتل عام و بيش از 12 ميليون نفر از مردم سودان در نتيجه اين جنايات رعب آور آواره شدند

*سوداني‌ها معتقدند که توقف جنگ در سودان تنها با دست کشيدن حاکمان امارات از ويران کردن سودان و پايان دادن آنها به حمايت همه جانبه از شبه نظاميان واکنش سريع و توقف دخالت جنايتکارانه و نقض آشکار حاکميت اين کشور و ناديده گرفتن خون بيگناهان ممکن است

*در خصوص دخالت‌هاي اسرائيل در سودان، تل‌آويو هم با برهان مراوداتي دارد و هم با حمدان، اما با سقوط شهر الفاشر به دست نيروهاي حميدتي (محمد حمدان) و کشتار مردم غير نظامي در اين شهر، تحولاتي در شرف رخ دادن است که انگشت اتهام را به سوي امارات نشانه مي‌رود. کشوري که همسويي منافع با اسرائيل در سودان و درياي سرخ دارد

* سودان با قرار گرفتن در شمال آفريقا، همسايگي مصر و کناره درياي سرخ و البته با دارا بودن معادن غني از طلا و نفت همواره مورد توجه و طمع برخي از رژيم‌هاي منطقه نظير اسرائيل و امارات بوده است

*در اوايل مهرماه گذشته، نشريه ميدل ايست آي، طي گزارشي اعلام کرد که «امارات با همکاري اسرائيل پايگاه‌هاي اطلاعاتي در درياي سرخ»ساخته است. «آلون پينکاس»، ديپلمات اسرائيلي نيز اين مطلب را تأييد کرد و گفت که بخشي از اين پايگاه‌ها در آب‌هاي سومالي است

*امارات، با انگيزه‌هاي اقتصادي، نيروهاي پشتيباني سريع را با پهپادهاي انتحاري، مهمات و حتي مزدوران کلمبيايي (که سال گذشته شناسايي شدند) مسلح کرده است. گزارش‌ها نشان مي‌دهد که محموله‌هاي تسليحاتي از ليبي، با برچسب کنيايي، به انبارهاي نيروهاي پشتيباني سريع در نزديکي خارطوم رسيده‌اند. اين حمايت، نه تنها براي کنترل معادن طلا (که 90 درصد صادرات سودان را تشکيل مي‌دهد) بلکه براي نفوذ ژئوپليتيک در شاخ آفريقاست