به مناسبت سالگرد شهادت آيت‌الله سيد محمد قاضي طباطبائي
چهل و شش سال پيش، شامگاه روز دهم آبان سال 1358 مصادف با عيد سعيد قربان سال 1399 هجري قمري، مجاهدي ديگر از ذريه اميرالمؤمنين(ع) قدم به مسلخ عشق گذاشت و جان گرانمايه خود را که سال‌ها در مجاهده و تلاش گذرانده بود، در پيشگاه حضرت حق در طبق اخلاص نهاد و تقديم کرد. مجاهد عظيم‌الشان "آيت‌الله قاضي طباطبايي" در چنين روزي بعد از اداي فريضه مغرب و عشاء و درحال مراجعت از مسجد به منزل، مورد هجوم عوامل سرسپرده استکبار تحت نام گروه "فرقان" قرار گرفت و شربت شهادت نوشيد. شهيد بزرگوار «آيت‌الله سيد محمدعلي قاضي طباطبايي» اولين امام جمعه تبريزپس از پيروزي انقلاب اسلامي بود که در سال 1333 هجري قمري در تبريز متولد شد. بخش مقدماتي علوم ديني را در مدرسه "طالبيه" فرا گرفت و در سن 24 سالگي در بحبوحه مبارزات در تبريز به همراه پدرش به تهران تبعيد شد و پس از چند ماه توقف در تهران و ري به تبريز مراجعت نمود. دو سال بعد جهت تحصيل در حوزه علميه قم به شهر قم مشرف شد و از محضر آيات عظام سيد محمد خوانساري، سيد محمد حجت کوه‌کمره‌اي، آيت‌الله صدر، آيت‌الله بروجردي و آيت‌الله گلپايگاني کسب فيض نمود. آن شهيد بزرگوار از محضر «امام خميني(ره)» نيز بهره‌ها برد و از شاگردان و علاقمندان ايشان بشمار مي‌رفت. در سال 1369 هجري قمري از قم به نجف عزيمت کرد و نزد علماي برجسته نجف به کسب علوم ديني پرداخت.راهنمايي‌هاي شهيد قاضي در مسائل سياسي و انقلابي زبانزد خاص و عام بود.آن شهيد بزرگوار به دليل تسلطي که به زبان عربي داشت، مقالاتي به زبان عربي براي مجلات کشورهاي عربي مي‌نگاشت و از اين رو مقالات زيادي از ايشان در مجلات مصر چاپ شده است، مطالعات تبليغاتي ايشان به تصريح دوستان و آشنايان کم‌نظير و اطلاعات ادبي ايشان بسيار وسيع بود. لذا آثار قلمي با ارزشي از ايشان به يادگار مانده است که برخي از آنها به شرح ذيل هستند.- مقدمه و تصحيح تفسير (جوامع‌الجامع) علامه طبرسي.- ذکر حديقة الصالحين در (الذريعه الي تصانيف الشيعه) شيخ آقا بزرگ تهراني.- پاورقي بر (فردوس‌الاعلي) نوشته کاشف الغطاء تعليقات بر (انوار نعمانيه)- اضافات و تعليقات بر کتاب (انيس‌الموحدين) ملا محسن نراقي.- تقريرات دروس اساتيد نجف. تقريرات فقه و اصول مرحوم آيت‌الله حجت.- مراسلات با مرحوم علامه کاشف الغطاء. کتاب (صدقات اميرالمؤمنين و صديقه طاهره)- تاريخ قضا در اسلام.- حضرت امام حسين(ع)- تحقيق روز اربعين.آيت‌الله قاضي طباطبايي همانقدر که در تلاش‌هاي علمي کوشا بود، در مبارزات سياسي نيز شرکت فعالانه داشت. آن شهيد بزرگوار داراي روحيه انقلابي و اراده‌اي خلل‌ناپذير بود و در پرونده قطوري که ساواک در مورد ايشان تهيه کرد، اين نکته مشهود است. شرکت علني آن شهيد در مبارزات سياسي از سال‌هاي 1341 و 1342 همزمان با آغاز نهضت اسلامي امام خميني شروع مي‌شود و ايشان يکي از رهبران و پايه‌هاي نهضت در آذربايجان بود که در جريان همين مبارزات دستگير و در زندان «قزل‌قلعه» تهران زنداني شدند. آيت‌الله قاضي به اتهام اينکه در خلال بحث پيرامون حکومت اسلامي و جنايات اسرائيل در يک سخنراني علني نام امام خميني را به عظمت و عزت بر زبان آورده به مدت شش ماه به «بافق» کرمان تبعيد شد. پس از آن به بهانه ديگري شش ماه ديگر به زنجان تبعيد شد. آيت‌الله قاضي در تبريز نماينده تام‌الاختيار امام خميني(ره) بود و نقش ايشان در شکل دادن به مبارزات مردم تبريز نيز شايان توجه است."مسجد شعبان"، محل و محور مبارزه در آذربايجان شرقي و مرکز مبارزات بود که شهيد قاضي طباطبائي امامت آنجا را عهده‌‌دار بود. آيت‌الله قاضي در مبارزه از اکثر افراد جلوتر و فوق‌العاده محبوب و مورد احترام بود و به همين دليل دسايس دشمنان و منحرفين از اسلام عليه ايشان کارگر نمي‌شد. نفوذ ايشان به حدي بود که اگر روزي را در آذربايجان تعطيل اعلام مي‌کرد بدون شک آن روز همه جا به حال تعطيل در مي‌آمد. آيت‌الله قاضي جزو اولين کساني بود که در آذربايجان اعلاميه خلع شاه از سلطنت را امضا کرد. ساواک با صرف بودجه‌هاي ويژه، جريانات مخالف ايشان در تبريز را تقويت مي‌کرد تا اثرات فعاليت‌هاي ايشان را در زمينه‌سازي براي انقلاب خنثي کند.در ماه‌هاي قبل از پيروزي انقلاب، رهبري جريانات سياسي، برپايي تظاهرات و تشکيل مجالس، اکثرا بر عهده اين شهيد بزرگوار بود و ايشان اولين امضاء‌کننده اعلاميه 29 بهمن 56 در چهلم شهداي قم بود.آيت‌الله شهيد قاضي طباطبايي همواره سدّ مستحکمي در مقابل خطوط انحرافي جريانات ضدانقلابي بود و از اوان پيروزي انقلاب عليه جريانات منحرف و وابسته، نظير «خلق مسلمان» و منافقين افشاگري‌هاي لازم را مي‌نمود و منحرفان با وجود ايشان، قدرت و جرات ابراز وجود پيدا نمي‌کردند. خدمات ايشان بعد از پيروزي انقلاب نيز شايسته توجه بسيار است. «شهيد قاضي طباطبايي» بلافاصله بعداز پيروزي انقلاب از طرف امام خميني به سمت امام جمعه تبريز منصوب شد و اولين نمازجمعه را در اين شهر بزرگ برپا کرد. ايشان کميته‌هاي انقلاب اسلامي آذربايجان شرقي و غربي را تشکيل داد و نقش زيادي در راه‌اندازي استانداري‌ها، فرمانداري‌ها و ادارات استان داشت. شهيد قاضي همچنين زحمات زيادي براي رسيدگي به محرومان و مستضعفين متحمل شد و پس از يک عمر مجاهده و تلاش خالصانه بدست عوامل خود فروخته و سر سپرده استکبار جهاني به فيض شهادت نائل آمد.
