غزه و آمارهايي که سخن مي‎گويند...

 

*محمود فاضلي

ديپلمات سابق و تحليلگر امور بين الملل

 

آمار اوليه ثبت‌شده توسط ديده‌بان حقوق‎بشر اروپا- مديترانه (يورو- مد مانيتور) در مورد نسل‌کشي ارتکابي توسط اسرائيل در غزه، ارقام وحشتناکي را نشان مي‌دهد؛ شواهدي که هيچ کدام از ساکنان غزه از اين فاجعه در امان نمانده است. از 7 اکتبر 2023 (15 مهر 1402) بيش از 270 هزار نفر، حدود 12 درصد از جمعيت، شهيد، مجروح يا بازداشت شده‌اند.

اين آمار جامع، پيامد‌هاي گسترده بيش از 2 سال نسل‌کشي را آشکار مي‌کند؛ کشتار‌هاي دسته‌جمعي، جراحت‌ها، بازداشت‌هاي خودسرانه، تخريب گسترده، سلب مالکيت و آوارگي اجباري رادرپي داشته است. تمام خانواده‌ها از بين رفته‌اند، محله‌ها نابود شده‌اند و معيشت آن‎ها از بين رفته است. ساکنان غزه اکنون با ناامني غذايي حاد، محروميت از مراقبت‌هاي بهداشتي و آموزشي و آسيب‌هاي رواني عميقي رو‌به‌رو هستند که يک نسل کامل را که در محاصره زندگي مي‌کنند، فرا گرفته است.

در طول بيش از 2 سال 68 هزار و 527 نفر به شهادت رسيده‎اند. دست‌کم 70 هزار و 248 غيرنظامي که 90 درصد از کل تلفات را تشکيل مي‌دهند. در ميان آن‎ها 21 هزار و 310 کودک (30 درصد از کل قربانيان) و 13 هزار و 987 زن (20 درصد از قربانيان) را تشکيل مي‌دهند. آسيب‌ديدگي حدود 173 هزار و 200 فلسطيني در غزه ثبت شده که ده‌ها هزار نفر از آن‎ها دچار معلوليت دائمي يا جراحت‌هاي شديد مانند قطع عضو، سوختگي شديد، بدشکلي، آسيب‌هاي نخاعي و چشمي و اختلال‌هاي رواني جدي و از دست دادن عزيزان و خانه‌هايشان شده‌اند. حدود 40 هزار نفر، از جمله حدود 21 هزار کودک دچار معلوليت دائمي يا طولاني‌مدت شده‌اند که 76 درصد از آن‎ها در اندام فوقاني و 24 درصد در اندام تحتاني آن‎ها تأثير گذاشته است.

حدود 45 هزار و 600 کودک با از دست دادن يک يا هر 2 والدين خود در نتيجه حمله‌هاي نظامي اسرائيل يتيم شده‌اند. هزاران نفر ديگر از سرنوشت خانواده‌هاي خود بي‌خبرند، درحالي که ديگران ناپديد شده‌اند، يا در زير آوار گرفتار شده‌اند يا در بازداشتگاه‌ها و زندان‌هاي اسرائيل محبوس هستند.

در اين مدت حدود 12 هزار فلسطيني از غزه بازداشت شده‌اند، ازجمله حدود 2 هزار و 700 نفر که همچنان در بازداشت هستند يا قرباني ناپديدشدن اجباري شده‌اند. مصاحبه‌هاي انجام‌شده با 100 اسير آزاد شده از بازداشتگاه‌هاي اسرائيل 42 نوع شکنجه و رفتار غيرانساني را که اسيران فلسطيني در زندان‌ها و بازداشتگاه‌هاي رژيم اشغالگر متحمل مي‌شوند، مستند کرده است، ازجمله تجاوز، آزار جنسي، شکستن استخوان، شوک الکتريکي، رفتار غيرانساني، تهديد به کشتن اعضاي خانواده و همچنين قتل عمد و شکنجه منجر به مرگ.

در نتيجه مستقيم کارزار گرسنگي اسرائيل عليه جمعيت غزه از زمان آغاز نسل‌کشي، نهاد‌هاي حقوق‎بشري مرگ 482 فلسطيني را به‎دليل سوءتغذيه، از جمله 160 کودک، ثبت کرده‌اند. کل جمعيت غزه همچنان از ناامني شديد غذايي رنج مي‌برند، زيرا اسرائيل محدوديت‌هايي را در گذرگاه‌ها اعمال مي‌کند و از ورود مواد غذايي ضروري جلوگيري مي‌کند. علاوه بر اين، کاهش 98 درصدي سهم سرانه آب روزانه ثبت شده که ناشي از تخريب گسترده زيرساخت‌هاي آب و ممانعت اسرائيل از ورود آب به غزه است.

مقامات اسرائيل درطول حمله‌هاي مداوم و محاصره شديد در 2 سال گذشته، از ورود حدود 80 درصد از ماموريت‌هاي بشردوستانه بين‌المللي به غزه جلوگيري يا مانع آن شده‌اند. همچنين حدود هزار و 701 نفر از کارکنان بهداشتي، از جمله 194 پزشک و 376 پرستار به شهادت رسيده‌اند، درحالي که حدود 2 هزار و 195 نفر ديگر مجروح شده‌اند. همچنين 255 خبرنگار، 140 کارمند دفاع مدني، 800 معلم و 200 نفر از اعضاي هيئت علمي و اساتيد دانشگاه جان خود را از دست داده‌اند.

همچنين افزايش حدود 300 درصدي در ميزان سقط‌ شدن جنين در بين زنان باردار ثبت شده است که ناشي از جراحت‌هاي مستقيم، استنشاق گاز، اضطراب شديد، ترس و آسيب‌هاي رواني است. کل جمعيت غزه درجه‌هاي مختلفي از آسيب‌هاي رواني را تجربه کرده‌اند. اين قرار گرفتن طولاني‌مدت در معرض خشونت، وضعيتي از اضطراب رواني جمعي ايجاد کرده است که در نتيجه فاجعه جاري، کل جوامع از اختلال‌هاي به هم پيوسته رنج مي‌برند.

بيشتر ساکنان غزه علائم واضحي از اختلال اضطراب پس از سانحه از جمله هوشياري بيش از حد، حمله‌هاي عصبي، اختلال‌هاي خواب و يادآوري مکرر خاطرات يا کابوس‌هاي مربوط به‎وقايع آسيب‌زا را نشان مي‌دهند. آن‎ها همچنين به‎دليل خطر مداوم هدف قرار گرفتن يا جان‌باختن، ديدن از دست دادن نزديکان، صحنه‌هاي مکرر تخريب، شانس محدود بقا و فقدان کامل امنيت، احساس مداوم از دست دادن کنترل بر زندگي خود را تجربه مي‌کنند.

اين رنج در سراسر غزه گسترده است و هيچ سن يا گروه اجتماعي را در امان نمي‌گذارد. اين بيماري کودکان، زنان و مردان را به‌طور يکسان تحت تأثير قرار مي‌دهد و زخم‌هاي عميقي بر بافت اجتماعي بر جاي مي‌گذارد و توانايي مردم را براي بازيابي احساس امنيت يا بازسازي زندگي پايدار پس از چنين فقدان عظيمي تضعيف مي‌کند.

محاصره مداوم و تخريب زيرساخت‌ها، از جمله بيمارستان‌ها، مدارس و خانه‌ها، با محروم کردن افراد از احساس امنيت و شرايط اوليه مورد نياز براي بهبودي، علائم رواني را بدتر کرده است. 99 درصد از جمعيت غزه دست‌کم يک بار در 2 سال گذشته به‎دليل تخريب يا هدف قرار گرفتن خانه‌هايشان، دستور تخليه رژيم صهيونيستي، ترس از حمله‌ها يا ويراني زيرساخت‌هايي که مناطق آن‌ها را غيرقابل سکونت کرده است، مجبور به ترک خانه‌هايشان شده‌اند.

ديده‌بان حقوق‎بشر اروپا- مديترانه همچنين تخريب گسترده‌اي را در تقريبا تمام مناطق غزه ثبت کرده است. ارتش اسرائيل سياست زمين سوخته را دنبال کرده و به‌طور عمدي زيرساخت‌ها، املاک و تأسيسات حياتي را هدف قرار داده است. حدود 80 درصد از کل ساختمان‌ها آسيب ديده يا به‌طور کامل نابود شده‌اند.

اين شامل 555 هزار واحد مسکوني است که به‌طور کامل تخريب يا به‎شدت آسيب ديده‌اند. 3 هزار و 300 تأسيسات صنعتي، 191 دفتر رسانه‌اي و 621 مدرسه تخريب شده است. حدود 95 درصد از مدارس و دانشگاه‌ها و تمام بيمارستان‌هاي غزه تخريب يا آسيب ديده‌اند. در مورد اماکن مذهبي و باستاني، 890 مسجد و 3 کليسا به‎همراه 205 بناي تاريخي و باستاني تخريب يا آسيب ديده‌اند. طبق آمار يونيسف طي دو سال گذشته حدود 58 هزار کودک يکي از والدين خود را در جريان جنگ از دست داده‌اند. حدود 650 هزار نفر از کودکان غزه از حق تحصيل محروم شده‌اند.