حجتالاسلام دکتر محمدرضا جواهري
عضو هيأت علمي دانشگاه فردوسي مشهد
پاداش پرستاري از بيمار چيست؟ پيامبر خدا و اهلبيت عليهمالسلام با رفتار خويش ارزش و اجر پرستاري از بيماران را آموزش دادهاند. امام جعفر صادق عليهالسلام از پدران خويش از امير مؤمنان امام علي عليهالسلام نقل کردهاند که پيامبر خدا صليالله عليه وآله وسلّم فرمود: مَنْ سَعي لِمَرِيضٍ فِي حَاجَةٍ قَضَاهَا أوْ لَمْ يقْضِهَا خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَيوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ (من لايحضره الفقيه، ج 4، ص 16 * الامالي شيخ صدوق، ص 431 * ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 289 * مکارم الاخلاق، ص 431 * الوافي، ج 5، ص 1077 * تفصيل وسائل الشيعه، ج 2، ص 427 و ج 16، ص 344 * بحارالانوار، ج 76، ص 335 و 368 و ج 81، ص 217) هرکس در راه کمک به بيمار و رفع نياز او، سعي و کوشش کند توفيق انجام حاجت او را پيدا کند يا پيدا نکند، از گناهانش همانند روزي که از مادر به دنيا آمده است خارج ميگردد.در اين حديث قدر و ارزش سعي و تلاش خالصانه و صادقانه و بيريا و بيمنّت براي برطرف ساختن حاجت بيماران بيان شده است. اصل سعي در حاجت مريض مهم است. انگيزه الهي و قصد خدمت به بيمار در برآوردن حاجت وي راهگشا و با ارزش و داراي قداست است. هر زماني که انسان با هدف خدمت به بيمار در کنار او و در مقام پرستاري او قرار ميگيرد و حوائج پيراموني و بيروني وي را ميبيند و ميشنود و اقدام مقتضي انجام ميدهد، به عبادت خدا مشغول است. اگر اقدام مقتضي در رفع حاجت مريض انجام داد و با تمام توان سعي نمود اما نتوانست نياز و حاجت بيمار را برطرف نمايد باز هم براساس راه مقدسي را که طي مينمايد اجر و پاداش الهي خواهد داشت. اگر پرستار بيمار صادقانه تلاش کرد و بيمار خوب شد همه خوشحال ميشوند بيمار و بستگان او و پرستاران همه شاد ميشوند اما اگر بيمار شفا نيافت وخوب نشد و حتي از دنيا رفت پرستار مخلص به اجر الهي خود خواهد رسيد. مؤمن مکلف به تکليف پرستاري و سعي در رفع نياز و حاجت بيماران است و مأمور به نتيجه نيست.نفس تلاش صادقانه در راه هدف مقدس همکاري و خدمت به مريض و حرکت در راه رفع احتياجات او، ارزشمند و مقدس و داراي پاداش است چه در رفع حاجت توفيق يابد چه توفيق نيابد. بايد تلاش در راه هدف مقدس رفع حاجت بيماران با تدبير و قدرت انجام شود که نتيجه بدهد و حاجت برآورده شود. اما اگر به نتيجه نرسيد، باز هم براي هدف مقدس و اقدام و سعي پاک و سالم خويش، سزاوار اجر و پاداش است.پاداش بزرگ و بينظير قيام بر رفع حاجت بيمارسعي در برطرف ساختن حاجت بيمار، عبادت بزرگ و کار مقدس و با ارزش است. اين سعي مقدس، اجر و پاداش بزرگ و سرنوشتساز و شگفتانگيز دارد. پاداش قيام بر رفع حاجت بيمار، عامل ريزش گناهان و خروج از آنها است. جمله «خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَيوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ» فضيلت و پاداش بزرگ الهي پرستاري از بيمار را نشان ميدهد. سعي بر رفع حاجت بيمار آنقدر در کارنامه و پرونده انسان مؤثر است که موجب خروج از گناهان ميگردد و همانند زماني که از مادر به دنيا آمده بود پاک ميشود. با دقت در اين پاداش بزرگ، ارزش خدمات سخت پزشکي به بيمار و سعي در پرستاري از بيمار و رفع احتياجات او روشن ميشود.پاکسازي کارنامه انسانها از گناهان و سفيدسازي پرونده سياه انسانها، با سعي در رفع حاجت بيماران، پاداش در خور درنگ و تأمل فراوان است و سبب تشويق و ترغيب انسانها بر خدمات گوناگون پزشکي و درماني و انساني و پرستاري از بيماران است.