موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13163
الگوهاي سه گانه براي زندگي امروز

غلامرضا بني اسدي

خدا ما را به تکرار اسوه حسنه در خاندان رسول اعظم خويش تکريم فرموده است به گونه‌اي که در هر رويداد مي‌توانيم کتابِ انسان 250 ساله را بگشاييم و درسِ بايسته را بخوانيم. ايام شهادت حضرات هم بايد به شهد نوشي از مکتب رفتاري شان، تعالي دهنده شود. اين مرحله‌اي فراتر از احساس و شکوفندگي محبت به حضرات است. با اين نگاه است که مي‌بينيم و مي‌گوئيم ما را همواره حقيقت مجسم پيش روست تا واقعيت‌هاي زندگي را براي ما نظامي بايسته دهد.پيامبر اسلام (ص) به‌عنوان بنيان‌گذار امت اسلامي و مبعوث شده به اخلاق، امام حسن مجتبي(ع) به‌عنوان امام صلح و صبر، و امام رضا(ع) به‌عنوان امام عقلانيت و مهرباني، هر يک با سبک خاص خويش الگويي براي صبر راهبردي، هدايتگري اخلاقي و سبک زندگي اجتماعي ارائه داده‌اند. همين هم نظم دهنده زندگي‌هايي است که هم دنيا را بهشت مي‌کند و هم به بهشت ابدي پيوند مي‌زند. امروز، بازخواني اين سيره نوراني است که مي‌تواند الهام‌بخش اصلاح فردي و اجتماعي باشد. ما در سيره حضرات شاهد يک صبر راهبردي هستيم که به تدبير براي آينده امت و حتي همه انسان‌ها مي‌انجامد. تاريخ در اين ساحت ما را در کلاس درسي مي‌نشاند که معلمش، پيامبر خدا (ص) است که با صبر و آينده‌نگري در برابر فشارهاي قريش و محاصره شعب ابي‌طالب، مسير رسالت را ادامه داد. هجرت به مدينه نمونه‌اي از صبر فعال بود. تکرار اين درس در رسم حکمراني امام حسن مجتبي(ع) به اينجا رسيد که با صلحي هوشمندانه، از انهدام جامعه اسلامي جلوگيري شود. صبر او به ظاهر عقب‌نشيني، اما در حقيقت راهبردي براي بقاي امت و حفظ و حتي توسعه سرمايه اجتماعي براي امامت حق بود.امام رضا(ع) نيز با پذيرش ولايتعهدي مأمون، جلوه‌اي از صبر تدبيرگرانه را تعليم فرمودند که به توليد و توسعه فرصت براي نشر معارف اهل‌بيت انجاميد و شيعيان را از تهديد نابودي در امان نگه داشت. آن روز‌ها شايد درک اين تصميم‌ها که با تدبير ملهم از وحي پشتوانه سازي مي‌شد براي بسياري قابل درک نبود اما امروز انديشه‌هاي فهيم آن را مي‌ستايند و هم درس مي‌گيرند. همه مي‌دانيم که صبر در مديريت بحران‌ها بايد همراه با تدبير و آينده‌نگري باشد. اين گونه است که مي‌شود هم راه را بر انفعال بست و هم به "بيش فعالي" پرخطر برخي‌ها ميدان بروز نداد، دوگانه‌اي که در ايجاد خسارت عظيم براي ما به يگانگي مي‌رسد. همين امروز، هر دو گروه با تابلو يا بي‌تابلو مشغول کارند. اين همه چاه و چاله که سرراه ملک و ملت مي‌بينيم نتيجه زيان نمايانِ همين کارهاي ناشايست و اقدامات نابايست است. ما بايد با تأسي به سيره معصومان راه به عصمت تصميم‌گيري بريم.پيامبر اسلام (ص)، امام حسن مجتبي(ع) و امام رضا(ع) سه چهره از يک حقيقت واحدند، حقيقتي که بر صبر راهبردي، هدايتگري اخلاقي و سبک زندگي انساني بنا شده است. انسان امروز، در جهاني پر از خشونت، فردگرايي و بحران‌هاي اخلاقي، بيش از هر زمان به بازخواني اين سيره‌ها نياز دارد. آنان نه صرفاً شخصيت‌هاي تاريخي، بلکه الگوهاي معاصر براي زندگي فردي، اجتماعي و ملي ما هستند. فهم اين حقيقت، واقعيت زندگي ما را هم برمدار حق تحرير مي‌کند...