موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13271
فاصله ما با فرهنگ علوي

 

بسم‌الله الرحمن الرحيم

در آستانه سالروز ميلاد با سعادت مولي‌الموحدين حضرت اميرالمؤمنين علي عليه‌السلام، مروري بر سيره آن حضرت در توجه به محرومين و توصيه‌هائي که به کارگزاران حکومت براي تأمين معيشت مردم مي‌فرمود، مي‌تواند براي مسئولين نظام جمهوري اسلامي که خود را پيروان سيره علوي مي‌دانند آموزنده باشد.

1- ساده‌زيستي اميرالمؤمنين، راه را براي توزيع عادلانه اموال بيت‌المال ميان عموم هموار مي‌کرد بطوري که هرچه در اختيار خزانه‌داري بود بدون تبعيض به مردم داده مي‌شد و هيچکس احساس خسران نمي‌کرد. اين روش عادلانه، بيشترين تأثير را در حفاظت از کرامت مردم برجاي مي‌گذاشت و همگان احساس مي‌کردند با عالي‌ترين مقامات حکومتي يکسان زندگي مي‌کنند. اين فرهنگ با نظام پرداخت حقوق در جامعه امروز ما که قرار بود براساس عدالت علوي عمل کند کاملاً در تضاد است. فاصله حقوق کارگران و کارمندان با مسئولان ارشد و نمايندگان مجلس بهيچوجه با عدالت سازگاري ندارد. از اين ظالمانه‌تر، درآمدهاي نجومي کساني است که به دليل فقدان نظارت بر عملکردها از طريق رانت‌خواري، ويژه‌خواري و دريافت پاداش‌هاي بي‌حساب و کتاب به ثروت‌هاي هنگفت مي‌رسند در حالي که خدمت ارزنده‌اي به کشور نمي‌کنند.

2- رسيدگي مولاي متقيان به محرومين در نهايت پنهان‌کاري صورت مي‌گرفت تا کرامت بندگان خدا حفظ شود. اينکه مشهور است يتيمان و ازکارافتادگان و زنان بي‌سرپرست در تاريکي شب آذوقه دريافت مي‌کردند اما نمي‌دانستند چه کسي اين خدمت را انجام مي‌دهد و بعد از ضربت خوردن حضرت علي متوجه عامل اين نوازش‌هاي پدرانه شدند، به اين معنا بود که حضرت براي کرامت آنان ارزش قائل بودند درست برخلاف ما که قشر ضعيف جامعه را صدقه‌خور مي‌دانيم و حتي وقتي مي‌خواهيم يک بسته کم‌ارزش را در شب يلدا يا ماه رمضان به آنها بدهيم، دوربين فيلمبرداري و عکاسي را هم به همراهمان مي‌بريم و جار و جنجال به پا مي‌کنيم که ايهاالناس ما به اين انسان محروم از جيب خودش چند کيلو خواربار و خرما و چند عدد تخم‌ مرغ داده‌ايم! بعد هم از تلويزيون جار مي‌زنيم که به اين تعداد خانواده فلانقدر کمک معيشتي کرديم بدون آنکه از خودمان بپرسيم در کشور ثروتمندي مثل ايران اصولاً چرا بايد ميليون‌ها خانواده فقير باشند!

3- اميرالمؤمنين مي‌فرمود اگر در دورترين نقطه قلمرو حکومت اسلامي يک بنده خدا با شکم گرسنه بخوابد، من به عنوان رئيس حکومت چه جوابي براي خدا مي‌توانم داشته باشم؟ ولي ما نه چنين سؤالي را مطرح مي‌کنيم و نه جوابي براي آن آماده کرده‌ايم. گويا قرار است تا قيامت فقير داشته باشيم و تا قيامت هم سايه کميته امداد و بنياد مستضعفان و ستاد فرمان امام بر سر فقرا مستدام باشد و هر روز هم فربه‌تر و گسترده‌تر و کارمندان بيشتر و ساختمان‌هاي سر به فلک کشيده‌تر! گوئي قرار نبود اين نهادها عمر مشخصي داشته باشند و در يک زمان معين اعلام پايان مأموريت کنند و اين خبر خوش را به مردم بدهند که ديگر فقير و محروم در کشور نداريم.

4- شايسته‌ گزيني، سيره عملي حضرت علي در حکمراني بود و با قاطعيت تمام دست خائنان و مفسدان را از بيت‌المال قطع مي‌کرد، افراد نالايق را کنار مي‌گذاشت و نيروهاي جوان و لايق را به همکاري دعوت مي‌کرد. ما قوم و خويش‌ سالاري را جايگزين شايسته‌سالاري کرده‌ايم، بالا کشيدن دوستان نالايق را به عادت تبديل کرده‌ايم و سالخوردگان نيازمند پرستاري را شايسته تکيه زدن بر مهم‌ترين مسندهاي تصميم‌گيري مي‌دانيم. از اين تأسفبارتر اينکه حکمراني را ارث پدري چند خانواده تلقي مي‌کنيم و ماندن در اصلي‌ترين مسندهاي مديريتي را حق مادام‌العمر آنها مي‌دانيم.

5- محصول اين فاصله گرفتن‌ها از سيره اميرالمؤمنين عليه‌السلام، همين فاصله طبقاتي وحشتناکي است که امروز جامعه ما از آن رنج مي‌برد. شوربختانه ما راهي را در پيش گرفته‌ايم که اميرالمؤمنين عليه‌السلام نه‌تنها آن را قبول نداشت بلکه همواره کارگزاران حکومتي را از پيمودن آن نهي مي‌کرد. ما به مناسک چسبيده‌ايم و فرهنگ علوي را کنار گذاشته‌ايم و در عين حال خود را پيرو علي مي‌دانيم!

13 رجب را وقتي مي‌توانيم واقعاً گرامي بداريم که ايران ثروتمند را به عرصه رفاه عموم مردم اين کشور تبديل کنيم. آن روز است که اميرالمؤمنين عليه‌السلام از ما راضي خواهد بود و نام ما را در فهرست اصحاب فرهنگ علوي ثبت خواهد کرد.