موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13269
ردپاي ايدئولوژيک طالبان در چابهار

 

 

ويدئوی بازديد فضل‌محمد حقاني، سرپرست سفارت طالبان در تهران از مدرسه "جامعة‌الحرمين" چابهار و فريادهاي "زنده باد امارت اسلامي" حضار، با توجه به ترور يکي از صاحب منصبان نظامي سابق افغانستان در تهران، واکنش‌هاي زيادي را در فضاي عمومي برانگيخت. رفتار در ايالت بلوچستان پاکستان، رفتار ناقض اصول ديپلماتيک ديپلمات‌هاي طالبان در سفارت افغانستان در تهران، کنسولگري افغانستان در مشهد، نگراني زيادي بابت ردپاي طالبان و افزايش نفوذ اين گروه در چابهار به وجود آورده است.

برخورد‌هاي تند طالبان با شيعيان و گروه‌هاي قومي غير پشتون به ويژه طرفداران ايران و از طرفي اعطاي امتيازات سياسي و اقتصادي به طالبان مانند واگذاري اماکن کنسولي و ديپلماتيک، شائبه نسبت دادن ريشه اقدامات تروريستي مانند کرمان، شيراز و ترور ژنرال نظامي سابق افغانستان به گروه طالبان، موجب شده که نحوه پروتکل‌هاي سفر سفير طالبان در تهران به چابهار، باعث شده انتقادات جدی در اين باره طرح شود.

ديپلمات‌هاي طالبان که سابقه آدم ربايي اعضاي اپوزيسيون خود مانند قاري عيسي محمدي که در قالب يک تاجر به ايران آمده بود را در کارنامه خود دارند، بنابراين حذف يکي از صاحب منصبان نظامي افغانستان توسط طالبان، دور از ذهن نيست.

طالبان پس از تسلط بر افغانستان نسبت به تقويت تحريک طالبان پاکستان اقدام کرد و موجب افزايش ضريب نفوذ تي تي پي در بخش بلوچ نشين ايالت بلوچستان پاکستان شد به دليل رويکرد سکولار غالب گروه‌هاي بلوچ و رويکرد ايدئولوژيک تحريک طالبان، موجب هم افزايي و وفاق اين گروه‌ها نگرديد اما موجب تقويت گروهک‌هاي مذهبي افراطي بلوچ مانند جيش‌الظلم شد که پس از گزارش نفوذ تحريک طالبان در بلوچستان پاکستان، شاهد تغيير در نحوه عمليات و بکارگيري تسليحات مدرن آمريکايي از جانب اين گروهک تروريستي بوديم.

نفوذ ايدئولوژيک طالبان در سيستان و بلوچستان با سابقه تحصيل برخي از صاحب منصبان اين گروه در مسجد مکي، پيام تبريک مولوي عبدالحميد بابت تسلط طالبان بر افغانستان طبق توافق دوحه، انتشار ويدئو جشن‌هاي کوچک خياباني در زاهدان در آن مقطع زماني و اکنون فرياد زدن شعار ” زنده باد امارت اسلامي” براي استقبال از سرپرست سفارت طالبان در چابهار، به دليل رويکرد ايدئولوژي افراطي طالبان، جاي نگراني و نشان از کوتاهي نهادهاي سياسي دارد، زيرا يکي از اهداف سياست‌هاي آبي افغانستان، تغيير بافت جمعيتي بلوچ‌هاي ولايت نيمروز است. طالبان با احداث بند کمال‌خان، انحراف آب و احياي اراضي گودزره، در صدد گسترش و پراکنش پشتون‌هاي ناقل در ولايت نيمروز افغانستان هستند. همواره گروه‌هاي قومي غير پشتون، مورد آزار طالبان بودند و هستند. دو سال قبل، ويديويي انتشار يافت که يکي از مقامات طالبان به تعدادي از بلوچ‌هاي ولايت نيمروز به صورت تحکمي مي‌گفت که اينجا جاي شما نيست و به ايران برويد. اين اقدام طالبان موجب تضعيف عمق استراتژيک قومي ايران در افغانستان خواهد شد. اما نکته مهم اينجاست که جامعه بلوچ ايران بايد از وضعيت کنوني و سرنوشت بلوچ‌هاي افغانستان و سياست‌هاي آپارتايد طالبان آگاه شوند، آنگاه شايد به جاي شعار ”زنده باد امارت اسلامي” در چابهار، شاهد شعار “مرگ بر طالبان” و استقبال از مقامات طالبان با پرتاب اشيا باشيم.

مادامي که حکومت طالبان، حقابه ايران از رودخانه هيرمند را طبق معاهده دلتا پرداخت نمي‌کند و اين آب را براي سياست‌هاي مهندسي اجتماعي و کوچ اجباري بلوچ‌هاي افغانستان بهره مي‌برد، قاعدتا نبايد با شعار ”زنده باد امارت اسلامي” مواجه شود. اين مسئله نشان مي‌دهد که نه تنها ايران در جنگ روايت‌ها هيدروپليتيک در سطح بين‌المللي را به طالبان واگذار کرده، بلکه با توجه به وجود اين حجم از رسانه و تريبون‌هاي نماز جمعه نتوانسته جامعه بلوچ را نسبت به واقعيت‌هاي افغانستان آگاه کند‌.

فرشيد عابدي