موسسه فرهنگی و مطبوعاتی روزنامه جمهوری اسلامی

شماره 13263
قائم مقام بانک مرکزي تشريح کرد:دلائل داخلي و خارجي نوسانات نرخ ارز در روزهاي اخيرقائم مقام بانک مرکز

قائم مقام بانک مرکزي تشريح کرد:دلائل داخلي و خارجي نوسانات نرخ ارز در روزهاي اخيرقائم مقام بانک مرکزي ضمن تبيين عملکرد شبکه بانکي عليرغم محدوديت‌هاي مختلف، دلايل نوسانات ارزي در هفته‌هاي اخير را تشريح کرد. به گزارش ايبنا، مراسم تقدير از آثار پژوهشي و پژوهشگران منتخب حوزه پول و بانک، روز گذشته در پژوهشکده پولي و بانکي بانک مرکزي برگزار شد. اصغر ابوالحسني، قائم مقام بانک مرکزي در اين مراسم گفت: پژوهش زماني مفيد است که براي سياستگذارن بتواند سياست عملياتي ارائه کند. صرف پژوهش کارکرد زيادي ندارد، البته مناسب است، اما زماني بهتر است که نتيجه آن اجرايي باشد و به حل مشکلات و ارائه راهکار براي چالش‌ها منجر شود؛ بنابراين بهتر است پژوهشگران به سمت پژوهش‌هاي کاربردي سوق پيدا کنند.قائم مقام بانک مرکزي گفت: پژوهشکده پولي و بانکي بايد به مسائل و مشکلات بانک‌ها هم ورود پيدا کنند و نکته بعدي اين است که بايد تمرکز بر آينده بيشتر شود و بايد ببينيم آموزش‌ها و روند‌هاي علمي و پژوهشي در دنيا به چه سمتي حرکت مي‌کنند. بايد بدانيم در آينده چه خواهد شد و ما بايد چه مسيري را انتخاب کنيم تا در آينده از ساير بخش‌ها عقب نمانيم. ابوالحسني گفت: در حوزه پولي و بانکي با وجود تحريم‌ها عقب نيستيم. ممکن است در حوزه بانکداري بين‌الملل به دليل تحريم‌ها و عدم اتصال به شبکه بين‌الملل مقداري عقب باشيم، اما در ساير حوزه‌ها عقب نيستيم.وي در ادامه ضمن برشمردن دلايل داخلي و خارجي افزايش نرخ ارز توضيح داد: دلايل نوسان نرخ ارز در روز‌هاي اخير هم دلايل خارجي و هم دلايل داخلي دارد. دلايل خارجي نوسانات نرخ ارز به اتفاقات بعد از رياست جمهوري ترامپ برمي‌گردد. وقتي ترامپ در آمريکا به رياست جمهوري رسيد اعلام کرد که قصد حمايت از بازار رمزارزها را دارد و اين موجب شد که اين بخش رشد شديدي پيدا کند، اما وقتي سرکار آمد مشخص شد که اين صحبت‌ها نادرست بوده است و بنابراين با کاهش ارزش اين بازار مواجه شديم و به عنوان مثال بيت‌کوين تا کانال 80 هزار دلار نيز ريزش داشت. در داخل کشور نيز برخي به اين حوزه ورود پيدا کرده بودند که در روز‌هاي اخير با ريزش بازار رمزارز پول خود را خارج کرده‌اند و بخشي از اين پول وارد بازار ارز شد و نوسانات آن را شکل داد.ابوالحسني ادامه داد: يک اقدام ديگر ترامپ اين بود که اعلام کرد جنگ‌ها را به پايان مي‌رساند که اين کار را نيز نتوانست انجام دهد و اين موجب رشد شديد انس طلاي جهاني شد. با افزايش انس طلاي جهاني، طلا و سکه در داخل نيز افزايش پيدا کرد و با توجه به اثر حباب سکه و قيمت آن بر بازار ارز شاهد نوسان بازار ارز بوديم. يکي از مسائل اثرگذار بر اين حوزه واردات گسترده طلا ازسوي بانک‌هاي مرکزي جهان است که بانک مرکزي ما هم اين اقدام را انجام داد و بخشي از طلاي وارد شده را براي مديريت بازار‌ها در بستر مرکز مبادله ارز و طلاي ايران عرضه کرد.وي افزود: همزمان با اين مسائل در خارج از کشور، در داخل نيز با جنگ 12 روزه و اسنپ‌بک مواجه بوديم که بر نوسانات بازار ارز اثرگذار بوده است و مسائل انتقال ارز و ساير مشکلات نيز وجود داشت که اثرگذار بود. قائم مقام بانک مرکزي گفت: در 40 ماه قبل از جنگ دولت هيچ نيازي به تنخواه نداشت، اما دولت بعد از جنگ براي اولين بار از بانک مرکزي تنخواه گرفت که اين پول با يک ضريب فزاينده در اقتصاد اثر مي‌گذارد. از طرفي نسبت پول به شبه پول يا همان سياليت پول نيز افزايش پيدا کرده است که اين نيز بر بازار ارز اثرگذار بوده است.ابوالحسني افزود: کنار اين مسائل حذف نرخ ارز ترجيحي و افزايش نرخ آن مطرح شد و حتي با اينکه نرخ بالاتر هنوز اعمال نشده بود اما بر انتظارات فعالان اقتصادي اثر گذاشت. وي يادآور شد: کنار تمام اين مسائل اصلاح قيمتي انرژي را نيز داشتيم که با اينکه عدد آن آنچنان بالا نبود اما اثرات انتظاراتي آن بسيار بزرگتر بود. اين مسائل منجر به ايجاد تلاطم در بازار ارز شد و بازارهاي ارز با نوسان مواجه شدند.اين مقام مسئول توضيح داد: بالاي 80 درصد ارز تالار اول مربوط به کالاي سرمايه‌اي و مواد اوليه بود و وقتي صحبت از افزايش نرخ آن شد، با کاهش عرضه صادرکنندگان مواجه شديم و از طرفي واردکننده سعي داشت هر چه سريع‌تر ارز بگيرد و اين را مي‌توان در سطح ثبت سفارش‌ها بررسي کرد. اين مسئله منجر شد که در عرضه و تقاضاي ارز ناترازي و عدم تعادل شکل بگيرد و با مشکلاتي مواجه شويم. با اين اتفاق محدوديت عرضه ارز و از طرفي افزايش تقاضا را داشتيم که اين مسائل دست به دست هم داد که بازار ارز دچار نوسان شود. به گفته ابوالحسني، بانک مرکزي تلاش مي‌کند که براساس قانون، نرخ ارز را درحالت شناور مديريت شده نگه دارد. در سطح جامعه اين تفکر شکل گرفته که نرخ‌ها افزايش پيدا مي‌کند و اين تفکر بر تمام بازارها اثرگذار خواهد بود و منجر به ايجاد انتظارات تورمي مي‌شود. ما در بانک مرکزي کماکان بازار ارز ترجيحي و بازار اول را داريم و پنج اقدام ديگر را نيز مي‌خواهيم ايجاد کنيم.وي در تبيين اقدامات بانک مرکزي براي تعميق بازار ارز و کنترل پايدار نوسانات گفت: تعميق بازار اسکناس، ايجاد صندوق درآمد ثابت ارزي و صندوق پروژه ارزي، توسعه اوراق سلف ارزي و اوراق گواهي سپرده ارزي، بازار آتي ارز و گواهي سپرده ريالي ارز از جمله ابزارهايي است که قصد داريم آن‌ها را در بازار ارز فعال کنيم و با اين ابزارها نرخ شناور مديريت‌شده را اعمال کنيم.قائم مقام بانک مرکزي تأکيد کرد: وقتي دولت کسري بودجه داشته باشد و اين کسري از طريق پول تامين شود، شاهد افزايش تورم و نوسانات نرخ ارز خواهيم بود. در هشت ماهه اول امسال 70 درصد از اوراق جبران کسري بودجه دولت ناشي از جنگ را بانک‌ها خريداري کرده‌اند که با توجه به اينکه بانک‌ها منابع کافي ندارند اين ميزان منجر به استقراض از بانک مرکزي شده است و اين احتمال وجود دارد که بانک مرکزي نتواند تا پايان سال اين اوراق را تسويه کند که اين مسئله بر تورم و نرخ ارز اثر گذاشته است.