برگزاري اجلاس کشورهاي همسايه افغانستان در تهران با شرکت پاکستان، تاجيکستان، ازبکستان، ترکمنستان، چين و روسيه، چند واقعيت را به سکانداران سياست خارجي کشورمان گوشزد کرد.
اول اينکه انتخاب عنوان «تلاش براي کاهش تنشها» نشان داد حکومت خودخوانده طالبان در افغانستان همچنان منبع تنش در منطقه است و به همين جهت لازم است کشورهاي همسايه افغانستان براي مقابله با اين تنش و لااقل کاهش آن تدبيري بيانديشند و آن را اجرائي کنند. اين، واقعيتي است که سازمان ملل در گزارشهاي متعدد بر آن تأکيد کرده و افغانستان زير سلطه طالبان را «کانون تروريسم» دانسته و اعلام کرده بيش از 20 گروه تروريستي با حمايت طالبان در اين کشور مشغول فعاليت هستند و امنيت منطقه را به خطر انداختهاند.
دوم اينکه گروه طالبان از شرکت در اجلاس اين هفته تهران خودداري کرد کمااينکه سال گذشته نيز دعوت وزارت خارجه کشورمان براي شرکت در اجلاس مشابه در تهران را رد کرده بود. اين امتناع طالبان به هر دليل که باشد در اين نکته نميتوان ترديد کرد که اين گروه با اينکه هيچ مشروعيتي از نظر بينالمللي ندارد، اولاً براي وزارت خارجه کشورمان اعتباري قائل نيست و ثانياً واقعيت تنشزا بودن حکومت خودخوانده طالبان در افغانستان را قبول ندارد. شايد واقعيتر اين باشد که گفته شود طالبان فلسفه وجودی خود را ايجاد تنش در منطقه ميداند و با عدم حضور در اجلاس تهران ميخواهد به کشورهاي همسايه بگويد چارهاي غير از پذيرش طالبان تنشآفرين ندارند کمااينکه هماکنون با همين زبان با دولت پاکستان سخن ميگويد و با حمايت از تحريک طالبان پاکستان (تيتيپي) در حال درگيري با اين کشور است.
سوم اينکه بياعتنائي مکرر طالبان به دعوت وزارت خارجه ايران و امتناع از حضور در اجلاس تهران بايد به دولتمردان ايراني اين درس را بدهد که اينهمه در برابر اين گروه متحجر بدسابقه کوتاه نيايند، به آن امتياز ندهند و خود را با پذيرش زيادهخواهيهايش کوچک نکنند. بياعتنائي طالبان به وزارت خارجه کشورمان در شرايطي صورت گرفته که هفته گذشته سرپرست وزارت تحصيلات عالي حکومت خودخوانده اين گروه در تهران با استقبال گرم وزير علوم و در قم با پذيرش گرم مقامات دانشگاهي و حوزوي مواجه شد. آقاي عراقچي وزير خارجه کشورمان هم که چندی قبل عليرغم مخالفت صاحبنظران به کابل سفر کرد، سفري که هيچ دستاوردي براي ايران نداشت.
و چهارم اينکه سکانداران سياست خارجی کشورمان از اينهمه تجربه تلخ و ناموفق که از باج دادن به طالبان دارند، کمي هم به مردم افغانستان فکر کنند. طالبان هيچ جايگاهي در ميان مردم افغانستان ندارد و دولت جمهوري اسلامي ايران متأسفانه با امتياز دادن به طالبان، محبوبيت خود نزد مردم افغانستان را از دست ميدهد. آيا زمان آن فرا نرسيده که دولتمردان ايراني طرف مردم افغانستان را بگيرند؟