يادداشت ويژه مديرمسئول
بسم‌الله الرحمن الرحيم
درست مثل اين ضرب‌المثل معروف که مي‌گويد: «با حلوا حلوا گفتن دهان شيرين نمي‌شود» با تعريف و تمجيد عطار هم بوي خوش عطر به مشام کسي نمي‌رسد «عطر، آنست که خود ببويد نه آنکه عطار بگويد».
انتشار خبر تأسيس «انديشکده حکومت و کشورداري شهيد رئيسي» واکنش‌هائي در پي داشت که خوشايند نبود. متأسفانه در جامعه ما با اينکه به دو صفت اسلامي و انقلابي متصف است، قضاوت به‌ويژه درباره افراد و جناح‌ها منصفانه نيست و حُب و بغض‌ها معمولاً جاي واقع‌بيني را مي‌گيرند. با همين نگاه غيرمنصفانه، عده‌اي که نمي‌توان آنها را به غرض‌ورزي متهم کرد بر اقدام کساني که درصدد برآمده‌اند اين انديشکده را تأسيس کنند خرده گرفتند و درباره شهيد رئيسي به صورت يکطرفه با لحني کاملاً منفي قضاوت کردند. خرده گرفتن را نمي‌توان مردود دانست ولي انکار وجوه مثبت فعاليت‌هاي شهيد رئيسي را هم نمي‌توان پذيرفت. انسان‌ها همگي مجموعه‌اي از اقدامات مثبت و منفي و نقاط قوت و ضعف هستند که قضاوت صحيح درباره آنها با جمع‌بندي تمام اين اقدامات مثبت و منفي و نقاط قوت و ضعف ميسر است و بايد از ناديده گرفتن يک بخش و بزرگ کردن بخش ديگر پرهيز کرد. متأسفانه عده‌اي از اصحاب قلم و سخن در کشور ما به ويژه کساني که تعلقات جناحي دارند، به هنگام قضاوت درباره افراد گرفتار افراط و تفريط مي‌شوند و به جاي جامع‌نگري به سوي نگاه تک‌بعدي و بخشي‌نگري گرايش پيدا مي‌کنند. اين روش با رسالت قلم و زبان منطبق نيست و افرادي که به ورطه اين بخشی‌‌نگري‌ها مي‌افتند نمي‌توانند به وظيفه روشنگري و هدايت جامعه عمل کنند. از رهگذر همين روش نادرست، چه بسا شخصيت‌هاي والائي که حقشان ضايع شده و چه بسا افرادي که بي‌جهت تقديس شدند. آن ضايعه، نتيجه ناديده گرفتن نقاط قوت و اين تقديس بي‌جهت، محصول ناديده گرفتن نقاط ضعف بودند. جامعه‌اي که اصحاب قلم و سخنش گرفتار اين افراط و تفريط‌ها باشند هرگز جامعه متعادلي نخواهد بود. اصحاب قلم و سخن بايد به مثابه طبيبان حاذق با تشخيص درست، عموم مردم را تغذيه روحي کنند تا جامعه بتواند شاداب بماند و با اميد و نشاط به حيات معقول خود ادامه دهد. از اين نظر متأسفانه حال جامعه ما خوب نيست و علت اين خوب نبودن را نيز بايد در خوب نبودن عملکرد اصحاب قلم و سخن جستجو کرد.
در مورد شخص شهيد رئيسي، با شناختي که از او داشتم معتقدم از تواضع، مردمي بودن و اخلاق عملي قابل تمجيدش نگفتن قطعاً جفا کردن به اوست. ناديده گرفتن خدماتش در قوه قضائيه، آستان قدس رضوي و دولت سيزدهم نيز جايز نيست. کساني که معتقدند دولت سيزدهم دولت ضعيفي بود، نبايد از اين واقعيت غفلت کنند که همين دولت ضعيف خدماتي هم در داخل و در سياست خارجي داشت که حتماً بايد در کارنامه شهيد رئيسي به آنها توجه شود. با ديدن اين نقاط قوت است که مي‌توانيد مخاطب را قانع کنيد نقدها را هم بپذيرد. هر مخاطبي اين واقعيت را مي‌داند که هر انساني موجودي است اهل اشتباه، غفلت، فراموشي و ضعف. بنابراين کسي از شما انتظار ندارد همه را يکسره مثبت ببينيد ولي جامع‌نگري انتظار بجائي است که بايد آن را حق هر مخاطبي بدانيد.
در يک نگاه جامع به شهيد رئيسي نمي‌توان در کنار آن نقاط قوت که برشمرديم، ضعف‌هايش را ناديده گرفت. به عقيده صاحب اين قلم، نفس اينکه او پذيرفت در يک انتخابات مهندسي شده از جنبه رقابت، رئيس جمهور شود بارزترين نقطه ضعف او بود که با انديشه‌ورزي در زمينه حکومت و کشورداري در تضاد است. منتقدان شهيد رئيسي، جراحي بزرگ اقتصادي کشور با خون‌ريزي شديد و بدون پيش‌بيني داروئي براي بند آمدن خون را نقطه ضعف اساسي دولت سيزدهم مي‌دانند. آنها سر برآوردن دو وزير خاطي که حکم محکوميت گرفتند و مفاسدي از قبيل پرونده معروف چاي دبش را هم در رديف نقطه ضعف‌هاي دولت سيزدهم برمي‌شمرند. با اکتفا کردن به همين چند مورد از گفته‌هاي منتقدان، بر اين نکته تأکيد مي‌کنيم که با جمع‌بندي آن نقاط قوت و اين نقاط ضعف است که بايد به دولت سيزدهم و شخص شهيد رئيسي نمره حکمراني و کشورداري داد.
در اين مقاله بر آن نيستم که درباره انديشه حکومت و کشورداري شهيد رئيسي قضاوت کنم ولي توصيه اکيدم اينست که طرفين اجازه بدهند مراکز تحقيقاتي بي‌طرف درباره دولت سيزدهم و رئيس آن از جهات مختلف بررسي کنند و نتيجه اين بررسي را به عنوان کارنامه اين دولت به مردم ارائه نمايند. در اينصورت است که به جاي عطار، خود عطر معرف خود خواهد بود و خريدار هم خواهد داشت. تأسيس انديشکده براي اين شخص و آن شخص حتي اگر از بودجه بيت‌المال هم نباشد، عطري به بازار نمي‌آورد که خريدار داشته باشد. مي‌بينيد که مردم از مکتب سازي‌ها و قديس‌پروري‌ها با همه هزينه‌هاي غيرمجاز که از بيت‌المال مي‌شود استقبال نمي‌کنند و چنين اقداماتي را پس مي‌زنند. اين حرف مردم را بايد فهميد که با صداي بلند مي‌گويند: عطر آنست که خود ببويد نه آنکه عطار بگويد.
